Κεφαλλονίτικος
παπάς διαβάζει με σοφία, τα Δώδεκα Ευαγγέλια τα βγάζει Δεκατρία. Τούτη η
«παροιμιακή» πλέον φράση η οποία λέγεται και από μη Κεφαλλονίτες αλλά και που
διατηρείται στο νησί και ως αριέττα, διακωμωδεί ένα γεγονός που γινόταν στο
νησί παλιά. Ο Ληξουριώτης Ιερέας Χαράλαμπος Μαρκέτος ασχολήθηκε με την εξήγηση αυτής της
παροιμιακής φράσης και δημοσίευσε την ιστορική εξήγησή της, που δείχνει πως δε
βγήκε από ένα σκωπτικό ή τυχαίο γεγονός.
Σύμφωνα,
με τον Ιερέα Χαράλαμπο Μαρκέτο αφορά την Εορτή του Ευαγγελισμού (το Ευαγγέλιο
του Ευαγγελισμού) όταν η εορτή αυτή σύμφωνα με το παλαιό ημερολόγιο έπεφτε μέσα
στην Μεγάλη Εβδομάδα.
Η
περίπτωση αυτή είναι καταγραμμένη στο μεγάλο Διονυσιακό τυπικό της Μονής του
Αγ. Παύλου στο Άγιο Όρος. Έτσι λοιπόν… «Εάν τύχει η Εορτή του Ευαγγελισμού την
Αγία και Μεγάλη Παρασκευή, η ακολουθία ψάλλεται ούτως.
Το
πρωί της Μ. Πέμπτης η θεία λειτουργία του Μ. Βασιλείου, εις δε την τράπεζαν
καταλύουμεν οίνον και έλαιον. Το απόγευμα, αφού ψαλλεί το απόδειπνο και ενώ
έχει προχωρήσει η ημέραν προς το βράδυ, αρχίζει ο Μ. Εσπερινός της Εορτής του
Ευαγγελισμού να ψάλλεται, ως έχει, μετά λιτής και ευλογίας άρτων».
Στην
ουσία ψάλλονται δύο εσπερινοί. Ο ένας το πρωί της Μ. Πέμπτης με τη λειτουργία
του Μ. Βασιλείου ως συνήθως και ο άλλος της εορτής του Ευαγγελισμού, την Μ.
Πέμπτη το βράδυ πριν αρχίσει η ακολουθία των δώδεκα Ευαγγελίων. Περίπτωση
πράγματι σπάνια και δυσκολότατη. Στο τέλος του δεύτερου Εσπερινού, που είναι ο
του Ευαγγελισμού αρχίζει ο όρθρος της εορτής να συμψάλλεται με τον όρθρο της Μ.
Παρασκευής, που είναι η γνωστή σε όλους ακολουθία των δώδεκα Ευαγγελίων ως
εξής:
«Μετά
το έβδομο Ευαγγέλιο ψάλλετε ο πολυέλαιος και τα καθίσματα της Εορτής,
ακολουθούν τα αντίφωνα και το προκείμενο Ευαγγέλιο του Ευαγγελισμού και στην
πορεία ο πεντηκοστός ψαλμός και το στιχηρό ιδιόμελο.
Μετά
δε το «Σώσον, ο Θεός, τον λαόν σου” λέγεται το όγδοο Ευαγγέλιο της ακολουθίας
των Παθών».
Η
περίπτωση αυτή συνέβαινε παλιά στο Μοναστήρι που είναι Σταυροπήγιον και
Πατριαρχικό των Κηπουραίων που τιμάται η εορτή της Υπ. Θεοτόκου της
Ευαγγελίστριας. Όταν άλλαξε το ημερολόγιο μετά το 1924, η Εορτή του
Ευαγγελισμού σπάνια συμπίπτει μέσα στη Μ. Εβδομάδα. Έτσι τα Δώδεκα (12)
Ευαγγέλια γίνονταν Δεκατρία (13).
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΣΩΤ.
ΓΑΛΑΝΟΣ
για την ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου