Ο ΑΠΡΙΛΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΟΥ

Η σημαντικότερη γιορτή του Απρίλη είναι του Αγίου Γεωργίου στις 23. Αν συμπέσει μέσα στη Σαρακοστή, η γιορτή μεταφέρεται την Τρίτη της Λαμπρής. Το όνομα Γιώργος είναι πολύ συνηθισμένο και πολλοί γιορτάζουν του Αγίου Γεωργίου. Τις περισσότερες χρονιές, το Πάσχα που είναι κινητή γιορτή, πέφτει μέσα στον Απρίλη.

ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

Την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας, γιορτάζεται το Πάσχα, που πέφτει τις περισσότερες φορές Απρίλη και πότε-πότε Μάη. Το Πάσχα θεωρείται η μεγαλύτερη γιορτή της ορθόδοξης χριστιανοσύνης. Κορυφαίες στιγμές η Μεγάλη Παρασκευή και η Ανάσταση.

Προηγείται η εβδομάδα των Βαΐων, που ο λαός τη λέει "κουφή", γιατί δεν ψάλλεται ο Ακάθιστος Ύμνος ή κάποια άλλη ακολουθία. Οι εκδηλώσεις αυτής της εβδομάδας επικεντρώνονται στο Σάββατο του Λαζάρου είναι αφιερωμένο στον "φτωχό" Λάζαρο, τον φίλο του Χριστού σύμφωνα με το Ευαγγέλιο, που όταν πέθανε τον ανάστησε ο Χριστός μετά από τέσσερις ημέρες.

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Λάζαρος τρόμαξε τόσο πολύ στον κάτω κόσμο, που πια δεν ξαναγέλασε στη δεύτερη ζωή του.

«Είδα φόβους, είδα τρόμους, είδα βάσανα και πόνους»

Το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου, τα παιδιά βγαίνουν παρέες-παρέες 3-4 μαζί και πηγαίνουν στα σπίτια να πουν το "Λάζαρο".

Ακολουθεί η Μεγάλη Εβδομάδα, με νηστεία, και σταματούν τα τραγούδια και οι διασκεδάσεις. Είναι διάχυτη η θλίψη και οι πιστοί παρακολουθούν στις Εκκλησίες κάθε βράδυ τις ακολουθίες των Παθών. Ένα από τα πολλά λαϊκά τραγούδια για τη Μεγάλη Εβδομάδα είναι και το ακόλουθο:

Μεγάλη Δευτέρα ο Χριστός με τη μαχαίρα

Μεγάλη Τρίτη ο Χριστός εκρύφτη

Μεγάλη Τετάρτη ο Χριστός εχάθη

Μεγάλη Πέμπτη ο Χριστός ευρέθη

Μεγάλη Παρασκευή ο Χριστός στο καρφί.

Τη Μεγάλη Τρίτη ψάλλεται και το τροπάριο της Κασσιανής. Ο Κωστής Παλαμάς απέδωσε το τροπάριο αυτό ως εξής:

"Κύριε, γυναίκα αμαρτωλή

πολλά, θολά, βαριά τα κρίματά μου

μα, ω Κύριε, πως η θεότης σου

μιλά μες στην καρδιά μου  κ.λ.π.

Η Μεγάλη Παρασκευή είναι ημέρα μεγάλου πένθους. Δεν μαγειρεύουν και νηστεύουν από όλα. Πολλοί δεν τρώνε ούτε λίγο ψωμί. Πολύ πρωί τα παιδιά γυρίζουν στις γειτονιές και λένε "Τα Πάθη του Χριστού", κρατώντας ένα δίσκο σκεπασμένο με μαύρο πανί και μέσα δεντρολίβανο και λεβάντα και ένα σταυρό ψάλλοντας τα "Πάθη":

«Σήμερον μαύρος ουρανός, σήμερον μαύρη μέρα,

σήμερον όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται...»

Μόλις σουρουπώνει, οι καμπάνες χτυπούν για την ακολουθία του Επιταφίου, ψέλνονται τα εγκώμια του Χριστού "Η Ζωή εν τάφω", "Άξιον εστί", "Αι γενεαί πάσοι" και κατόπιν ξεκινάει η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους. Σε πολλά μέρη κατά την ώρα της περιφοράς καίνε τον "Ιούδα".

Η Ανάσταση γίνεται στις δώδεκα τα μεσάνυχτα. Αφού σβήσουν όλα τα φώτα, ο Ιερέας ανοίγει την Ωραία Πύλη κρατώντας τη λαμπάδα της Ανάστασης, λέγοντας «Δεύτε λάβετε φως». Όλοι τότε πλησιάζουν τον Ιερέα με τις λαμπάδες τους να τις ανάψουν. Κατόπιν ο Ιερέας διαβάζει και αναστάσιμο Ευαγγέλιο και αμέσως μετά αναγγέλλει το «Χριστός Ανέστη» Έξω από την εκκλησία γίνεται τότε χαλασμός. Βαρελότα, πυροτεχνήματα, τρακατρούκες εκπυρσοκροτούν, οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα και όλοι δίνουν το φιλί της αγάπης, όπως πολύ όμορφα το λέει ο ποιητής Σολωμός: Φιληθείτε γλυκά χείλη με χείλη, πέστε Χριστός Ανέστη εχθροί και φίλοι.

Ύστερα ο κόσμος πηγαίνει σπίτι του όπου τον περιμένει η "μαγειρίτσα", η λαμπριάτικη σούπα που γίνεται από αρνίσια εντόσθια και χορδές.

Ανήμερα το Πάσχα συνηθίζεται σε πολλά μέρη να ψήνουν αρνί στη σούβλα, τον πασχαλιάτικο οβελία και οι παρέες ανταλλάσσουν επισκέψεις και ευχές.

Το απόγευμα στην εκκλησία ψάλλεται η Ακολουθία της Αγάπης, με αναστάσιμα τροπάρια, και έτσι επισφραγίζεται το μήνυμα της Ανάστασης του Χριστού που δεν είναι άλλο από την επικράτηση της αγάπης σε όλον τον κόσμο.

Τη Δευτέρα του Πάσχα γιορτάζεται ο Άγιος Γεώργιος, αν η κανονική ημέρα της γιορτής του (23 Απριλίου) πέσει πριν από το Πάσχα. Την Παρασκευή της Διακαινησίμου είναι η γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής, με πανηγύρια όπου υπάρχει φερώνυμος ναός. Η επόμενη Κυριακή είναι η Κυριακή του Θωμά και τη Δευτέρα ανοίγουν τα σχολεία. Ακολουθεί η Κυριακή των Μυροφόρων, προς τιμήν των γυναικών μαθητριών του Χριστού που πήγαν να επισκεφθούν τον τάφο αδειανό και τον Χριστό Αναστημένο.

Αυτά μας έγραψε ο αείμνηστος Ανδρέας Αναγνωστάτος στο βιβλίο του «Οι Μήνες κι οι Γιορτές στη Λαογραφία».