«ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΥΠΟΠΛΟΙΑΡΧΟΥ ΤΟΥ ΡΩΣΙΚΟΥ ΣΤΟΛΟΥ ΓΙΕΓΚΟΡ ΜΕΤΑΞΑ»

Μια σεμνή παρουσίαση ενός σπουδαίου έργου που εξέδωσε η Ιερά Μητρόπολη Κεφαλληνίας

Ένα επιπλέον αρχειακό «εργαλείο» για την περίοδο του τέλους του 18ου αι. και των αρχών του 19ου εξεδόθη από την Ι. Μητρόπολη Κεφαλληνίας κι έτυχε εξαιρετικής υποδοχής από τον κόσμο των μελετητών, των λογίων, των αναγνωστών Κεφαλλήνων.

Με δεδομένο ότι στοιχεία για το χρονικό διάστημα, που εξετάζεται μέσω προσωπικών βιωμάτων από τον υποπλοίαρχο-συγγραφέα Γ. Μεταξά, δεν έχουν γίνει ευρέως γνωστά μέχρι σήμερα από πηγές από ρωσικά αρχεία, καθίσταται αυτονόητο πως το έργο αυτό αποτελεί σημαντικότατη συμβολή όχι μόνον στην τοπική ιστορία και στην επτανησιακή, αλλά ευρύτερα στην ελληνική. Ας σημειωθεί πως η πρώτη έκδοσή του έγινε στη Ρωσική το 1915 στην Αγία Πετρούπολη με εισαγωγή και σχόλια από τον Β. Ιλίνσκυ, και αυτή είναι η πρώτη στην Ελληνική.

Η Ελληνική Κοινότητα της Μόσχας αποφάσισε να μεταφρασθεί το έργο. Επικεφαλής των μεταφραστών ανέλαβε η καθηγήτρια του Κρατικού Πανεπιστημίου Μόσχας και διευθύντρια του εκεί Ελληνικού Σχολείου δρ. Ναταλία Νικολάου, ενώ επιμελητές της μετάφρασης ήταν οι κ.κ. Πέτρος Καλογερόπουλος και Κώστας Δεληγιώργης. Το έργο επιμελήθηκε εκδοτικά ο πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Αντζουλάτος που πρωτομίλησε για την αναγκαιότητα της έκδοσής του στον Μητροπολίτη Κεφαλληνίας κ. Δημήτριο, ο οποίος με θέρμη αγκάλιασε την πρόταση αυτή την οποία και υλοποίησε με τυπογραφική δαπάνη-ευγενική προσφορά από την εταιρεία «Αιγέας». Το βιβλίο προλογίζει ο πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, Ομ. Καθηγητής του Παν. Αθηνών, και σύντομο Σημείωμα υπογράφουν οι δυο επιμελητές. Το έργο δε, προσεφέρθη ευγενώς σε όλους τους παρευρισκόμενους.

Πρόκειται για προσωπικές σημειώσεις, που, ναι μεν ως εκ τούτου εμπεριέχουν στοιχεία υποκειμενικότητας, αλλά που είναι αναμφίβολα πολύτιμες ως προς την ιστορική αξία τους. Εμπλουτίζουν την Ιστορία με αφηγήσεις των στρατιωτικών κατορθωμάτων της ρωσικής ναυτικής μοίρας η οποία, υπό την αρχηγία του Ναυάρχου Φιοντόρ Φιοντόροβιτς Ουσακώφ, κατέλαβε κατά τα έτη 1798 και 1799 τα Ιόνια σε συνεργασία με την Οθωμανική Πύλη, σε μια από τις λίγες ειρηνικές περιόδους μεταξύ των δυο αυτών δυνάμεων. Οι Σημειώσεις του Μεταξά, εκτός από ιστορικά στοιχεία, παρέχουν πλούτο γνώσεων σε θέματα πολιτικά, λαογραφίας, στρατιωτικών και ναυτικών τακτικών, διπλωματικών διαπραγματεύσεων, εξοπλισμού πλοίων, περιγραφής πόλεων και τόπων, καθώς και προσωπικές του θέσεις και απόψεις για πρόσωπα της εποχής του, αντικείμενα του καθημερινού βίου, προϊόντα τόπων που επισκέφθηκε, γνωριμίες και πληροφορίες με τις οποίες έγινε κοινωνός. Ο Γ. Μεταξάς ήταν ευρυμαθής, ναυμάχος, διπλωμάτης, συνειδητός ορθόδοξος, φιλομοναρχικός και σίγουρα σπουδαία στρατιωτική προσωπικότητα για τον λόγο ότι τον επέλεξε ο ναύαρχος Ουσακώφ για ολόκληρη την εκστρατεία του στη Μεσόγειο. Στο δε «Συμπλήρωμα» που υπάρχει στο τέλος του βιβλίου -δίκην Παραρτήματος- δημοσιεύονται πρωτογενή έγγραφα-υποβοηθητικά του κυρίως έργου.

Η πρώτη παρουσίαση έγινε στην Αθήνα, στο Σαρόγλειο Μέγαρο, στις 22 Νοεμβρίου 2016 (έτος Ελληνορωσικής Φιλίας). Τη δε δεύτερη που έγινε απόψε, 18 Ιανουαρίου 2017 στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη Αργοστολίου, παρουσία εκλεκτού πλήθους, χαιρετισμό απέστειλε η βουλευτής Κεφαλλονιάς και Ιθάκης κ. Α. Θεοπεφτάτου, ο Αντιδήμαρχος κ. Ε. Κεκκάτος απηύθυνε χαιρετισμό εκ μέρους του Δημάρχου κ. Α. Παρίση και ο κ. Σ. Κουρής εκ μέρους της Π.Ε. Κεφαλληνίας.

Για το βιβλίο μίλησαν κατά σειρά ο Δρ. Φιλολογίας και Θεατρολογίας κ. Ηλίας Τουμασάτος, ο Δρ. Ιστορίας κ. Πέτρος Πετράτος, ο Δρ. Κλασικής Φιλολογίας κ. Γεράσιμος Φαρακλός, ο πρωτοπρεσβύτερος κ. Ιωάννης Μεσολωράς Δρ. Θεολογίας, ο Γραμματέας της Ι. Μητροπόλεως Γλυφάδας και επιμελητής της έκδοσης πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Αντζουλάτος και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κεφαλληνίας κ. Δημήτριος. Από τους ομιλητές αναπτύχθηκαν με πλήρη επιστημονική επάρκεια τα ιστορικά γεγονότα και ο «περίγυρος» της εποχής της συγγραφής, η προσωπικότητα του συγγραφέα Γιεγκόρ Μεταξά και του ναυάρχου Ουσακώφ, παρουσιάστηκαν στοιχεία γνωστά και άγνωστα που περιγράφονται στο βιβλίο και καλύπτουν την ευρύτερη περιοχή των Επτανήσων, και τέλος αναφέρθηκε η πορεία του όλου εκδοτικού εγχειρήματος και η συμβολή προσώπων στην υλοποίησή του.

Εκδόσεις τέτοιας ποιότητας και κύρους τιμούν την Ι. Μητρόπολη Κεφαλληνίας και τον επικεφαλής της Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ. Δημήτριο ο οποίος εμπράκτως αποδεικνύει το μέγεθος της πνευματικής προσφοράς προς το ποίμνιό του. Στα προσεχή σχέδιά του, ως ο ίδιος ανέφερε, είναι η διοργάνωση εκδήλωσης με θέματα ανάδειξης της ελληνικής γλώσσας και γραμματείας που θα αφορά στην Α/βθμια και Β/βθμια εκπαίδευση και θα πραγματοποιηθεί στις 30 Ιανουαρίου 2017 με αφορμή την εορτή των Τριών Ιεραρχών.

ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΛΕΙΒΑΔΑ