Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2014

«ΟΔΥΣΣΕΙΑ» ΜΕ «ΑΝΕΒΑΣΜΕΝΗ» ΔΙΑΘΕΣΗ




Οι Patari Project ανεβάζουν στην πλατφόρμα τους το ομηρικό έπος, σε σκηνοθεσία της Σοφίας Πάσχου
Τους γνωρίσαμε πρόπερσι όταν με την παράσταση «10cm up» ήρθαν να μας θυμίσουν ότι το πρωταρχικό -και μοναδικό προαπαιτούμενο- κύτταρο της θεατρικής τέχνης είναι ο ηθοποιός. Χωρίς σκηνικά, κοστούμια και άλλα εξωτερικά εργαλεία, οι Patari Project δημιουργούν ένα 100% «χειροποίητο» θέατρο με μοναδικά μέσα όσα διαθέτουν από τη φύση τους. Σώμα, φωνή, έκφραση επιστρατεύονται σε μια δημιουργική, ευφάνταστη διαδικασία προκειμένου να δημιουργηθεί το δραματικό, χωροχρονικό και σκηνικό περιβάλλον των παραστάσεών τους.

Αυτό το σωματικό θέατρο -που η ψυχή της ομάδας, Σοφία Πάσχου, διδάχθηκε, όχι τυχαία, στην Αγγλία ως μέρος της εκπαίδευσής της ως ηθοποιός- στην περίπτωση των Patari Project έχει μία ιδιαιτερότητα, η οποία έχει εμπνεύσει και το όνομα τους: οι παραστάσεις τους τοποθετούνται πάντοτε πάνω σε μία ή περισσότερες πλατφόρμες, όχι μεγαλύτερες από 1.60-1.70 μέτρα μήκος. Είτε με ύψος δέκα εκατοστών, όπως στην ομώνυμη εναρκτήρια παράσταση, είτε αρκετά ψηλότερη, η πλατφόρμα αποτελεί τη βάση -κυριολεκτικά και επί της ουσίας- της δημιουργικής διαδικασίας που ακολουθούν. «Αν δεν αισθανθείς περιορισμένος πάνω στην πλατφόρμα, καλύτερα μη τη χρησιμοποιήσεις καθόλου», είχε πει η Σοφία Πάσχου σε παλιότερη συνομιλία μας, «καθώς όσο περιορίζεται ο χώρος, αλλά και όσο πιο απόλυτος είναι ο κανόνας να δημιουργηθούν τα πάντα από εμάς, τόσο απελευθερώνεται η φαντασία». Επιπλέον, ο στόχος για ένα αληθινά ομαδικό θέατρο, όπου η παρουσία του καθενός λειτουργεί αλληλοσυμπληρωματικά προς τους υπόλοιπους -αλλά και ως δίχτυ ασφαλείας-, στην περίπτωσή τους βρίσκει το πραγματικό του νόημα, καθώς πάνω στην πλατφόρμα συνυπάρχουν, ακροβατώντας σχεδόν με αξιοθαύμαστη ευκολία, τρεις, πέντε, ακόμη και εννέα ηθοποιοί.

Η νέα δουλειά των Patari Project αφορά την εκδοχή τους πάνω στην ομηρική «Οδύσσεια», σε σκηνοθεσία της Σοφίας Πάσχου, και τοποθετείται πάνω σε μία ψηλή πλατφόρμα ύψους 75 εκατοστών. Η πρότασή τους πάνω στην «πολυτραγουδισμένη» περιπέτεια του Οδυσσέα και των συντρόφων του παίρνει ως δεδομένη τη γνώση του έπους, το οποίο μεταχειρίζονται με αρκετή ελευθερία. Τα «επεισόδια», οι σταθμοί του ταξιδιού, μπλέκουν το ένα μέσα στο άλλο σε μια συνεχή εναλλαγή χωρίς αυστηρή δομή και γίνεται γρήγορα φανερό ότι στόχος τους δεν είναι να επενδύσουν με σωματικότητα μια σκηνική αφήγηση των ομηρικών περιπετειών αλλά να εστιάσουν κυρίως στο πρόσωπο του Οδυσσέα -από το ρόλο του οποίου περνούν όλοι οι ηθοποιοί- και στη λαχτάρα της επιστροφής - και ό,τι αυτή μπορεί να σημαίνει για τον καθένα. Δεν είναι τυχαίο ότι η λέξη «στεριά» ακούγεται περισσότερο από κάθε άλλη και με αυτήν κλείνει η παράσταση· αφήνοντας μάλιστα εκτός την επιστροφή στην Ιθάκη και την εκεί σύγκρουση του Οδυσσέα με τους μνηστήρες.

Αυτό που καταφέρνει η «Οδύσσεια» των Patari Project, πέραν της αισθητικής απόλαυσης, είναι να δημιουργήσει στον θεατή που έχει ήδη γνώση της τεχνικής τους την αίσθηση ότι, παρά την πολύ συγκεκριμένη σφραγίδα τους, η παράσταση με κάποιον τρόπο διαφέρει από αυτήν με την οποία μας πρωτοσυστήθηκαν. Η σωματικότητα χρησιμοποιείται περισσότερο με εσωτερικότητα παρά, π.χ., με κωμική στόχευση. Επί σκηνής βλέπουμε κυρίως ρευστές, κινούμενες εικόνες, μαλακές κινήσεις και κάποια ποιητική διάθεση, παρά μια παντομιμική ανάγνωση βασισμένη στην κωμικότητα ή τα γκαγκς που πολύ εύκολα μπορεί να εμπνεύσει το ομηρικό έπος. Το χιούμορ δεν είναι απόν βέβαια, σκηνές όπως των Λωτοφάγων ή των Μνηστήρων κυρίως είναι πολύ χαρακτηριστικές ως προς αυτό.

Όσο για την εκτέλεση από τους ηθοποιούς, ένα μπορώ να πω: τους ένιωσα σαν μία καρδιά αποτελούμενη από πέντε σώματα που συγχρονίζονταν και πάλλονταν σε μία κοινή αρμονία. Ενδεχομένως να μπορούν να εντοπισθούν κάποια «θεματάκια» στη δραματουργία της παράστασης, όσον αφορά τα νοητικά άλματα από επεισόδιο σε επεισόδιο ή, κυρίως, τη δραματική πληρότητα της επί σκηνής αφήγησης, όμως αυτά δεν είναι ικανά να αλλοιώσουν τη γενική εικόνα, που αφορά μια σκηνική γιορτή θεατρικής φαντασίας και ουσιαστικής ομαδικότητας. Μάλιστα, γι' αυτούς ακριβώς τους λόγους η παράσταση αποκτάει κι έναν ευδιάκριτο παιδαγωγικό χαρακτήρα, γεγονός που, θεωρώ, θα πρέπει να προσανατολίσει τους συντελεστές της στον προγραμματισμό παραστάσεων ειδικά για σχολεία.
--
Info: Η «Οδύσσεια» στην «πλατφόρμα» της ομάδας Patari Project στο Θέατρο Olvio.

ΤΩΝΙΑ ΚΑΡAΟΓΛΟΥ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου