Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2012

ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΙΚΗ ΣΑΤΙΡΑ - ΚΑΛΑΝΤΑ



Όπως είναι γνωστό, τόσο στις πόλεις όσον και στα χωριά της παλιάς μας Κεφαλονιάς, σε κάθε χαρά και σε κάθε γιορτή, πρωτοστατούσαν οι αυτοσχέδιοι ριμναδόροι. Με τα όμορφα και πικάντικα δίστιχα, τα όποια σκάρωναν χορεύοντας ή τραγουδώντας, χωρίς να πιάσουνε στα χέρια τους το χαρτί και την πένα, σκορπίζανε γύρω τους τη χαρά και το κέφι. Κάθε λοιπόν «κομπανία» καλανταδόρων της παλιάς εποχής εξασφάλιζε κι έναν από τους αυτοσχέδιους τούτους κι αξιοθαύμαστους στιχουργούς.
Και στα φιλικά τους σπίτια πού πήγαιναν αφού ψάλλανε τα γνωστά κάλλαντα, επακολουθούσαν τα «τραταμέντα», δηλαδή τα κεράσματα με μεζεδάκια και κεχριμπαρένια ρομπόλα, της οποίας οι… μεθυστικοί ατμοί, φούντωναν τη Σατιρική διάθεση.

Και  ο οποίος άρχιζε μέσα στα ομαδικά γέλια, πάντοτε ακακα κι’ απαρεξήγητα αυτοσχεδιάζοντας να σατιρίζει όλα τα ελαττώματα και τα προτερήματα της φιλικής οικογένειας
Κι’ έτσι για το καλό του χρόνου και για τη Μεγάλη Χριστουγεννιάτικη, όπου ξημέρωνε Μέρα, ο ριμναδόρος μόνος του πρώτα κι υστέρα μ’ ολόκληρη την «κομπίνα των καλλανταδόρων», αλλά και με ομαδική συμμετοχή της φιλοξενούσας και σατιριζόμενης οiκογένειας, αρχίζοντας πάντοτε με το «στερεότυπο» στίχο : «Σ’ αυτό το σπίτι ποΰλθαμε»» τραγουδούσαν:
Σ’ αυτό το σπίτι ποΰλθαμε γιατρός να μη πατήση
και πεθερά το πόδι της αν μπάσει να τσάκιση.
Να βγάλουνε τη φάουοα όσοι για τα καλά τους,
και για την κόρη του σπιτιού ξερνάνε τ’ άντερα τους.
Κι’ οποίος την οικογένεια τούτη την καταριέται,
ζουρλός μπροστά στον “Άγιο δυο χρόνια να σγουριέται.! = (χτυπιέται)
Σ’ αυτό το σπίτι ποΰλθαμε δόντι να μη πόνεση
και κάθε χρόνο ή κυρά να φκιάχνη και βελέσι ! =- (φουστάνι)
Να πλέκη δε στον άντρα της το χρόνο δυο σκαλτσούνια,
να του μπαλώνη το βρακί σα γίνεται μπουκούνια… (=κομμάτια)
Κι’ οντες να κόφη νύχια του ζήτηση το χατήρι
να του τα κόβη ή κυρά με ένα κλαδευτήρι !
Σ’ αυτό το σπίτι πουλθαμε μ’ ασβέστη το χτισμένο,
του χρόνου Παναγία, μου να τωχης… μουντισμένο !
ΟΙ πουλακίδες του σπιτιού δλες να. σφαλιαστουνε
καί μοναχά ο!… κόκοροι. ν’ αρχίσουν να γεννούνε !
Κι’ ο σκύλος τον αφέντη του ξοπίσω να τον παίρνη
να γλυφή τις ποδάρες του με γλύδα ==(λίγδα) να χορταίνη !
Σ’ αυτό το σπίτι ποΰλθαμε κλητήρας αν πατήση,
ό νοικοκύρης του σπιτιού να τον ξυλοκοπήση!….
Ναρχωνται. μπρος την πόρτα του να παίζουνε τα’ άμάδες…,
για τις κοπέλλες του σπιτιού δέκα προξενητάδες!
Κι’ αν εμπη κάποιος ρέμπελος προικιά για να τους κλέψη
μέσα στο χρόνο σα δεντρί σακάτικο να ρέψη!…
Σ’ αυτό το σπίτι ποΰλθαμε γεννιώνται ολ’ αγόρια,
γιατί ποτέ της ή κυρά δεν έχει στενοχώρια,
Βράζει τ’ άγριολάχανα με ξύδι ή λεμόνι
να δίνη του Αντρούλη της για να τον δυναμώνη.
Και σαν της κάν’ ό άντρας της με άλλες… κουτσουκέλες, :=(απιστίες)
του σπάει στο κεφάλι του τις πήλινες παδέλλες ! = (κατσαρόλες).
Σ’αυτό το σπίτι ποΰλθαμε τα Κάλλαντα να πούμε ;
να κάμη… ο “Αη Γεράσιμος το κέρασμα να δούμε.
Κρασί να μας τρατάρουνε μακάρι σακκοτρύγι
και με… σκουλήκια πρέντζα (=τυρι φέτα) τους να φάμε κι’ έστω λίγη Να μας κεράσουνε θολό, νερό άφ’ το πηγάδι •. κι’ δν δεν την… καβεντζάπουμε τραβάμε για τον Άδη !
Σ’ αυτό το σπίτι ποΰλθαμε γιατρός δεν έχει θέση,
γιατί δ νοικοκύρης του συχνά γίνεται… φέσι ! :
Κι’ αν το θερμόγιο κάποτε κι’ αυτόνε θά τον πιάση,
ζουμί από… άγκλέουρα πίνει να του… πέραση !
Και πόνοι σαν τον ζώνουνε σε όλο το κορμί του
να του περάσουν… βλαστημά τη Μάννα και Μαμή του!
Κι’ από σπίτι σε σπίτι κι’ από οικογένεια σ’ οικογένεια, οι καλλανταδόρικες αξέχαστες Κεφαλλονίτικες κομπανίες, συνεχίζανε ολόκληρη τη προχριστουγεννιάτικη νύχτα το «βιζιτάρισμα» για να ψάλλουν τα Κάλαντα, μέχρι ν’ ακουσθούνε οι γλυκόηχες καμπάνες του Χριστουγεννιάτικου όρθρου. • , .
Χωρίς ποτέ επαναλαμβάνουμε, ούτε. στις πόλεις, ούτε στα χωριά της Κεφαλονιάς μας, να δημιουργηθεί καμιά παρεξήγηση, για τί όσο  και να ήτανε τσουχτερές οί αυτοσχέδιες ρίμνες, του σχεδόν αγράμματου, αλλά προικισμένου με τη θεόδοτη Σατιρική φλέβα, αξιοθαύμαστου ριμναδόρου, γιατί ο Λαός τις άκουγε με χαρές και με γέλια.

Από το βιβλίο του Χρήστου Βουνά «ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου