ΜΕΤΑΛΛΙΑ ΤΗΣ ΒΕΝΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 18ου ΑΙΩΝΑ

Κυκλοφορεί το βιβλίο του PIERO NOLTOLINA, LA STORIA DI VENEZIA ATTRAVERSO LE MEDAGLIE (EDITORE ARSENALE) Βενετία 1998.

Πρόκειται για ογκώδες τρίτομο έργο, το οποίο πράγματι συγκεντρώνει συστηματικά, με πλήρη περιγραφή και ιστορικά σχόλια, τα μετάλλια που κόπηκαν από το βενετικό κράτος ή ιδιώτες και θέμα έχουν πάντα πρόσωπα ή γεγονότα της βενετικής ιστορίας. Πάρα πολλά είναι εκείνα που αναφέρονται στον ευρύτερο ελληνικό χώρο και στη δράση των Βενετών στην περιοχή μας.

Για τον 18ο αιώνα μετρήσαμε τριάντα δύο μετάλλια, που κατανέμονται ως εξής: Κέρκυρα δεκαεννέα, Ζάκυνθος τέσσερα, Κεφαλληνία τέσσερα, Πρέβεζα δύο, Πάργα δύο και Ιθάκη ένα.

Τα μετάλλια της Κέρκυρας στην πλειονότητά τους (τα έντεκα) ανήκουν στην περίοδο της πολιορκίας του 1716, στην οποία ρόλο είχε ο Ματθίας Ιωάννης Σούλεμπουργκ. Ο τελευταίος καταγόταν από το Βραδεμβούργο και πολέμησε το 1688 στο Βελιγράδι κατά των Τούρκων. Υπηρέτησε στη Σαβοΐα και στη Σαξωνία και το 1715 τον προσέλαβε η Βενετία, που τον Φεβρουάριο 1716 τον απέστειλε στην Κέρκυρα, όπου τον Αύγουστο οι Τούρκοι επέδραμαν, ενδυναμωμένοι από την τότε πρόσφατη κατάκτηση του Μοριά. Οι Κερκυραίοι ευχαρίστησαν τον Άγιο Σπυρίδωνα για τη σωτηρία τους και η Βενετία αποθανάτισε σε μετάλλια το γεγονός.

Το 1773 τιμήθηκε ο λατίνος αρχιεπίσκοπος Κέρκυρας Ανδρέας Μπενεντέττο, που υπηρέτησε στο νησί το διάστημα 1773 - 1779. Ήταν δεινός ελληνιστής και έλαβε θέσεις καθηγητή στη Βενετία και προϊσταμένου στη βιβλιοθήκη της μονής του Αγίου Γεωργίου Μαζιόρε (σημ. Cini) στην ίδια πόλη.

Το 1778 η εβραϊκή κοινότητα τίμησε το ναύαρχο Ιάκωβο Νάνι, ενώ το 1781 δύο μετάλλια αποθανάτισαν, το ένα την ίδρυση της δημόσιας κρήνης στη Σπιανάδα και το άλλο την Κεκίλια Μαρία Μπιάντσα, σύζυγο του προβλεπτή, για την προσφορά της στη βελτίωση της παραγωγής του λαδιού στο νησί.

1716. Μετάλλιο για την πολιορκία της Κέρκυρας. Αριστερά ο δόγης Ιωάννης Κορνέρ και δεξιά πλώρη πλοίου μέσα σε στεφάνη.

1784. Μετάλλιο για τον Τζινκάρλο Τζώρτζη, βάιλο της Κέρκυρας.

Το 1784 κόπηκε μετάλλιο για τον βάιλο Τζιανκάρλο Τζώρτζη και το 1787 για τις κόρες του Νικολό Β' Έριτσο, έκτακτου προβλεπτή της Ανατολής.

Ακολούθησαν δύο άλλα μετάλλια του 1788, και τα δύο προς τιμήν του καπιτάνου του νησιού Λορέντσο Σοράντσο.

Η Ζάκυνθος αποτυπώνεται σε τέσσερα μετάλλια, από τα οποία τα τρία αποθανατίζουν τη ναυμαχία της 20 Απριλίου 1753, κατά την οποία ο βενετικός στόλος κατατρόπωσε την ταρτάνα του βέη της Τριπολίτιδας, με πρωταγωνιστή τον Μπενεντέττο Β' Τσιβράν. Το τέταρτο μετάλλιο είναι αφιερωμένο στο ναύαρχο Άγγελο Έμο, που το 1787 κατατρόπωσε τον πειρατικό στόλο της Τύνιδας.

Τα τέσσερα μετάλλια της Κεφαλληνίας έχουν τα εξής δεδομένα:

Το 1761 τιμήθηκε ο Φραντσέσκο Γκριμάνι, που εκεί υπηρέτησε ως γενικός προβλεπτής της θάλασσας, το 1766 τιμήθηκε ο Αντόνιο Μαρίνο Β' Πριούλης, το 1788 τιμήθηκε ο Γιάκοπο Πάνι, και οι δυο γενικοί προβλεπτές της θάλασσας, ενώ το 1787 απέκτησε μετάλλιο η Ματίλδη Μπεντιβόλιο, σύζυγος Νικολό Β' Έριτσο, έκτακτου προβλεπτή της Ανατολής (βλ. παραπάνω Κέρκυρα).

Η Πρέβεζα αποθανατίστηκε το 1701, με την κατεδάφιση του κάστρου της, σύμφωνα με τους όρους της συνθήκης του Κάρλοβιτς (1699).

Το δεύτερο μετάλλιο της Πρέβεζας είναι του έτους 1766 και τιμά τον προβλεπτή της θάλασσας Αντόνιο Μαρίνο Β' Πριούλη, που βοήθησε στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.

Για την Πάργα δύο γεγονότα έχουν γίνει μετάλλια, το ένα (του 1781) αφορά το κτίσιμο του ναού της Παναγίας και το άλλο (πάλι το 1781) αναφέρεται στη διευθέτηση της διαφοράς Πάργας και Παξών, χάρη στις ενέργειες του προβλεπτή και καπιτάνου Αντόνιο Ντολφίν, ο οποίος και τιμάται.

Η Ιθάκη το 1778 τίμησε τον Γιάκοπο Νάνι (βλ. Κεφαλληνία), που είχε κατορθώσει να επανακτήσει το σιτάρι που οι Τούρκοι είχαν πάρει από το νησί κατά το ίδιο έτος.

ΘΟΔΩΡΟΣ ΕΞΑΡΧΟΣ

Περιοδικό «ΣΥΛΛΟΓΕΣ» Τεύχος 188, Απρίλιος 2000