ΞΕΚΙΝΗΣΕ Η ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ «ΟΙΚΙΑΣ ΟΥΓΚΟ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΦΩΣΚΟΛΟΥ»

Ξεκίνησαν στην πόλη της Ζακύνθου οι εργασίες ανέγερσης της «Οικίας Ούγκο Φώσκολου», του σπιτιού δηλαδή που ο Ζακυνθινός ποιητής έζησε τα παιδικά του χρόνια και μετά τον βομβαρδισμό που υπέστη στην διάρκεια του Β' παγκοσμίου πολέμου, αποτέλεσε διαχρονική υπόσχεση του λαού και των αρχών του νησιού, να τον αποκαταστήσουν στην αρχική του μορφή.

Πριν λίγες ημέρες εγκαταστάθηκε η εργολήπτρια εταιρεία που έχει αναλάβει τις εργασίες ανέγερσης του σπιτιού, μετά από δημοπρασία που διενήργησε η περιφέρεια Ιόνιων νησιών που χρηματοδοτεί άλλωστε το έργο. Η Οικία Ούγκο Φώσκολου που σύμφωνα με τις προβλέψεις θα παραδοθεί έως το τέλος του έτους, είναι ένα μικρό διώροφο οίκημα, πιστό αντίγραφο του παλιού σπιτιού, το οποίο ανεγείρεται με υλικά και προδιαγραφές εποχής 18ου αιώνα, σύμφωνα με τη μελέτη που εκπόνησε ο καθηγητής του ΕΜΠ, Αρχιτέκτων Διονύσιος Ζήβας.

Με την παράδοση του κτίσματος και σύμφωνα με προγραμματική σύμβαση που έχουν υπογράψει η Περιφέρεια Ιόνιων νησιών, ο Δήμος Ζακύνθου, στην ιδιοκτησία του οποίου ήταν το οικόπεδο της ανέγερσης και ο Πολιτιστικός Σύλλογος "Ούγκο Φώσκολος", που από το 2010 ανέλαβε και προώθησε τις διαδικασίες ανέγερσης του κτιρίου, στη Ζάκυνθο, θα λειτουργήσει χώρος έκθεσης ενθυμημάτων του μεγάλου ποιητή καθώς και βιβλιοθήκη με τα έργα και τις εκδόσεις του. Τόσο η Περιφέρεια Ιόνιων νησιών όσο και ο δήμος Ζακύνθου αλλά και οι φορείς του νησιού υποστηρίζουν το όλο εγχείρημα και ήδη γίνεται λόγος για ανάπλαση του χώρου γύρω από την οικία Φώσκολου και την μόνιμη λειτουργία του εκθετηρίου.

Για το ιστορικής σημασίας έργο της ανέγερσης της «Οικίας Φώσκολου» για την Ζάκυνθο, μίλησε στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο Δήμαρχος Ζακύνθου Παύλος Κολοκοτσάς. Ειδικότερα ο κ. Κολοκοτσάς επεσήμανε ότι "με την ανέγερση του Μουσείου Φώσκολου η Ζάκυνθος εκπληρώνει ένα χρέος της απέναντι σε ένα σπουδαίο πνευματικό της τέκνο». Στην συνέχεια αναφέρθηκε στην συνεργασία του Δήμου Ζακύνθου με το πανεπιστήμιο της Παβίας της Ιταλίας, τονίζοντας ο Δήμαρχος Ζακύνθου ότι «βρισκόμαστε σε επικοινωνία με το Πανεπιστήμιο και το Δήμο της Παβίας της Ιταλίας, εκεί που ο Φώσκολος έζησε για πολλά χρόνια και εδίδαξε, για την αξιοποίηση του υπό ανέγερση κτιρίου έτσι ώστε να αποτελεί μια ζωντανή ανάμνηση του χώρου όπου έζησε τα παιδικά του χρόνια, ο εθνικός ποιητής της Ιταλίας», επισημαίνοντας ότι «για την Ζάκυνθο η ανέγερση της οικίας αποτελεί ιστορικό γεγονός».

Η ζωή και το έργο του

Ο Ούγκο - Νικόλαος Φώσκολος γεννήθηκε από την Ελληνίδα μητέρα Διαμαντίνα Σπαθή και τον Ιταλό πατέρα Αντρέα Φόσκολο στις 6 Φεβρουαρίου 1778 στη Ζάκυνθο όπου και πέρασε τα παιδικά του χρόνια.

Το 1794 εγκαταστάθηκε στη Βενετία όπου παρακολούθησε μαθήματα φιλολογίας κι φιλοσοφίας και από το 1797 έγινε γνωστός στην Ιταλία με το έργο του "Θυέστης". Στάθηκε στο πλευρό του Ναπολέοντας και συμμετείχε στα επαναστατικά κινήματα της εποχής για την δημιουργία του νέου ιταλικού κράτους. Πολέμησε στις τάξεις του γαλλικού στρατού εναντίον των Αυστριακών και των Ρώσων και όταν ο Ναπολέων παραχώρησε ιταλικά εδάφη στους Αυστριακούς ο Φώσκολος προχώρησε στην αποκήρυξη του μέσα από το διάσημο μυθιστόρημα του "Τελευταίες επιστολές του Γιάκοπο Ορτις" το 1803.

Από το 1808 δίδαξε Ρητορική στο πανεπιστήμιο της Παβίας και μετά από μια σύντομη περιπλάνηση σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας κατέληξε στο Λονδίνο το 1816. Εκεί παρέδιδε μαθήματα έως το 1826 που πέθανε.

Η σορός του βρίσκεται θαμμένη στην εκκλησία Σάντα Κρότσε της Φλωρεντίας δίπλα στον Δάντη και στις άλλες μεγάλες μορφές της ιταλικής ποίησης.

Το σπουδαιότερο έργο του ήταν το ποίημα "Οι Τάφοι". Ενα έργο που θεωρείται ότι εκφράζει την κατάληξη του νεοκλασσικισμού και τον πρώιμο ρομαντισμό στην Ιταλία.

Ο Φώσκολος διατηρούσε πάντα σχέσεις με τη Ζάκυνθο και πολυ πριν πεθάνει είχε εκφράσει την επιθυμία να ταφεί στη μητρική του γη. Για πολλά χρόνια είχε κοντά του τον Ανδρέα Κάλβο, ενώ η αναγγελία του θανάτου του προκάλεσε συγκίνηση στην Ζακυνθινή κοινωνία και ο τότε νεαρός ποιητής Διονύσιος Σολωμός εκφώνησε το επικήδειο λόγο στην καθολική εκκλησία του Αγίου Μάρκου.

Τάφοι (απόσπασμα)

Μεταφραστής: Λορέντζος Μαβίλης

'Σ ἴσκιο κυπαρισσιῶν καὶ μὲς σὲ ὑδρίες

γλυκαμένες μὲ κλάψα εἶναι ἴσως ὁ ὕπνος

τοῦ θανάτου ἀλαφρύτερος; Ἄν ὁ ἥλιος

γιὰ μὲ τῆς γῆς πλιὰ δὲν πληθαίνῃ τούτη

τὴν ὡραῖα φαμιλιὰ ἀπὸ ζῶα καὶ χόρτα,

καὶ σὰν μπροστά μου πλουμιστὲς μ' ἐλπίδες

δὲ θὰ χορεύουν οἱ Ὧρες ποῦ θὲ νἄλθουν,

οὔτε, φίλε, ἀπὸ σὲ θ' ἀκούω τὸ στίχο

καὶ τὴν πικρὴ ἁρμονία ποῦ κυβερνᾷ τον,

οὔτε ἡ πνοή 'ς τὴν καρδιά πλιὸ θὰ μοῦ κρένῃ

τῶν παρθένων Μουσῶν καὶ τῆς Ἀγάπης,

μονάχη πνοὴ 'ς τὴν ἄστατη ζωή μου,

ποιὸ θἆναι παρηγόρημα μιὰ πέτρα

γιὰ τὲς χαμένες μέρες νὰ χωρίζῃ

τὰ κόκκαλά μου ἀπ' τ' ἄμετρα ποῦ σπέρνει

'ς τὲς στεριὲς καὶ 'ς τὲς θάλασσες ὁ Χάρος;

Άλήθεια, Πινδεμόντη, καὶ ἡ Ἐλπίδα,

στερνὴ θεά, τοὺς τάφους φεύγει κι' ὅλα

ἡ λησμονιὰ στὴ νύχτα της τυλίγει

κι' ἀπὸ σάλο σὲ σάλο τὰ κουράζει

μιὰ δύναμη δουλεύτρα κι' ὅλα, ἀνθρώπους,

τάφους, στερνὲς θωριὲς κι' ἀπομεινάρια

τῆς γῆς καὶ τ' οὐρανοῦ ὁ καιρὸς ἀλλάζει.

Μὰ γιατὶ πρῶτα ἀπ' τὸν καιρὸ τοῦ ἑαυτοῦ του

θὰ φτονέσῃ ὁ θνητὸς τὴν πλάνη ποῦ τὸν

σταματᾷ καὶ νεκρὸν 'ς τὴν θύρα τ' Ἅδη;

Δὲ ζῇ αὐτὸς τάχα καὶ στὸ χῶμα, τόμου

βουβὴ θὰ τοὖναι ἡ ἁρμονία τῆς μέρας,

ἄ μὲ γλυκὲς φροντίδες 'ς τῶν δικῶν του

τὸ νοῦ μπορεῖ νὰ τὴν ξυπνᾷ; Εἶναι οὐράνια

ἡ ἀνταπόκριση τούτη τῆς ἀγάπης,

οὐράνιο δῶρο στοὺς θνητούς. Καὶ ζοῦμε

συχνὰ γι' αὐτὴν μὲ τὸ νεκρό μας φίλο

κι' αὐτὸς μαζί μας, ἂν ὴ γῆ πονῶντας,

ποῦ παιδὶ τὸν ἐδέχτη κ' ἔθρεψέ τον,

δώσῃ ἄσυλο στερνὸ καὶ σὰ σὲ μάνας

κόρφο ἀμίαντο τὸ λείψανο φύλαξῃ

ἀπὸ τῆς μπόρας τὸ δαρμὸ κι' ἀπ' τ' ὄχλου

τ' ἀνίερο πόδι καὶ μιὰ πέτρα γλύσῃ

τ' ὄνομα κ' ἕνα δέντρο μυρωμένο

τὴ στάχτη μ' ἴσκιους ἁπαλοὺς γλυκάνῃ.

Μόνο ὅποιος πίσω ἀγάπες δὲν ἀφίνει

λίγο τοὺς τάφους χαίρεται, κι' ἂν πέρα

κοιτάξῃ ἀπὸ τὸ ξόδι, τὴν ψυχή του

βλέπει νὰ παραδέρνῃ μὲς τὸ θρῆνο

τῶν Ἀχερούσιων τέμπλων, ἢ ἀποκάτου

ἀπὸ τοῦ θείου συχώριου τὰ μεγάλα

φτερὰ νὰ καταφεύγῃ· μὰ τὴ σκόνη

ἀφίνει 'ς ἔρμου σβώλου τὰ φλεσκούνια,

ὅπου οὔτε νὰ προσεύκεται γυναῖκα

ἐρωτεμένη, οὔτε ν' ἀκούῃ διαβάτης

μοναχικὸς τὸ στέναγμα ποῦ στέρνει

'ς ἐμᾶς ἡ Φύση μέσα ἀπ' τὰ μνημούρια.