Ο ΑΡΧΙΔΟΥΞ ΣΑΛΒΑΔΩΡ ΕΝ ΙΘΑΚΗ TO 1902

Μία συνομιλία μετ’ αυτού, (Εκτάκτου ανταποκριτού του «Άστεως»), ΙΘΑΚΗ, 10 Ιουλίου

Έσχον προχθές την υψηλήν τιμήν να επισκεφθώ επί της θαλαμηγού του «Νixe» τον ενταύθα διαμένοντα αρχιδούκα της Αυστρίας Σαλβατώρ. Μετάβην μετά του Δημάρχου και του τελώνου κ. Τσακασιάνου, τον οποίον η Α. Υψηλότης είχε δεχθή εις επίσκεψιν και εις προηγούμενον αυτής ταξείδιον, δωρήσασα μάλιστα αυτώ το περίκομψον και καλλιτεχνικώτατον βιβλίον της «Caunosa» κοσμούμενον υπό δεκάδος εικόνων φιλοτεχνηθεισών και τούτων υπ’ αυτού του αρχιδουκός.

Την στιγμήν καθ’ ήν ανήλθομεν επί της θαλαμηγού η Α. Υψηλότης ελούετο και ηναγκάσθημεν να περιμείνωμεν επί τινα λεπτά της ώρας, ότε ενεφανίσθη ο αρχιδούξ υποδεχθείς ημάς μετά της συνήθους αυτώ ευγενείας και λεπτότητος.

Ενήμερος εις όλα τα ζητήματα, μας ωμίλησεν κατά πρώτον περί του ανακινηθέντος υπό του κ. Δαίρπφελδ αρχαιολογικού ζητήματος εκφράσας την γνώμην του, ότι υπό του Ομήρου περιγραφομένη Ιθάκη δεν είνε δυνατόν να είνε άλλη της σημερινής, ήτις μόνη συμβιβάζεται με την εν τη Οδυσσεία περιγραφήν, διετήρησε δε δια μέσου των αιώνων το όνομά της, κατά τον αρχιδούκα δεν έπρεπε ούτε να ανακινηθή τοιούτον ζήτημα.

Κατόπιν ωμιλήσαμεν περί διαφόρων άλλων ζητημάτων, είχε δε την καλοσύνην να μας υποδείξη το περί Ζακύνθου περισπούδαστον έργον του, του οποίου έλαβε τελευταίως εξ Ευρώπης δοκίμια, ίνα επιφέρει τας δεούσας διορθώσεις.

Εν τω σοφώ τούτω έργω του περιγράφει την Ζάκυνθον τόσον υπό ιστορικήν όσον και τοπογραφικήν και γεωλογικήν έποψιν, χωρίς να παραλείπη και τας ασφαλεστέρας παραδόσεις και τας απλουστέρας συνηθείας της Νήσου.

Τας εξόχως καλλιτεχνικάς και εξόχως περιγραφικάς σελίδας του περισπουδάστου τούτου πονήματος εκόσμησεν ο αρχιδούξ δια διακοσίων ιχνογραφιών, εκατόν φωτοτυπιών και τριών χαρτών, προκαλούντων απάντων τον θαυμασμόν δια το καλλιτεχνικόν τάλαντον του Αρχιδουκός και δυναμένων να παραβληθώσι προς τα φιλοτεχνήματα των διασημοτέρων της εποχής μας καλλιτεχνών.

Τοιούτον έσται περίπου και το περί Ιθάκης σύγγραμά του, επί του οποίου ήρχισεν ήδη να εργάζηται, περιεχόμενος την νήσον και μελετών το έδαφος αυτής, ιχνογραφών τα ωραιότερα εκ των τοπίων της.

… Είνε δε ο Αρχηδούξ ευγενέστατος, φιλοφρονέστατος, απλούστατος!.. Με ανάστημα υψηλόν, πρόσωπον πυρρόχρουν και οφθαλμούς εκφράζοντας την ευφυΐαν, όσον και την ευγένειαν της ψυχής, είνε στιβαρός και φαίνεται να έχη διέλθη το πεντηκοστόν έτος της ηλικίας του. Είνε πάντοτε απλούστατα ενδεδυμένος, φέρων μικρόν ναυτικόν πίλον και ρεδιγκόταν εντελώς άκομψον και πεπαλαιωμένην.

Ομιλητικώτατος, καταδεκτικώτατος, φιλάνθρωπος και εις άκρον χριστιανός καθημερινώς ακροώμενος της θείας λειτουργίας. Από της πέμπτης πρωϊνής ώρας ευρισκόμενος επί ποδός, αδιακόπως μελετά, αδιακόπως εργάζεται, φροντίζων περί όλων και τα πάντα [μέχρι] των ελαχίστων εξετάζων. Διατηρεί αλληλογραφίαν μεθ’ όλων των υψηλοτήτων και μεθ’ όλων των επιστημονικών εξοχοτήτων της Ευρώπης, τέλος δεν αφίνει στιγμήν χωρίς να την χρησιμοποιήσει.

Τοιούτος εν σκιαγραφία ο ευγενέστατος και γλυκύτατος αρχιδούξ, τον οποίον υπερήφανος η πατρίς του Οδυσσέως φιλοξενεί.

Συγγραφέας: Ε.Β.

Πηγή:  Εφημερίδα Το Άστυ, 13/07/1902

Αρχείο: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης