ΔΥΟ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΤΟΥ Ι920 ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΟΝΙΟΝ ΑΚΑΔΗΜΙΑΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΗΣ ΙΘΑΚΗΣ

Ο κόμης Νικόλαος Βρεττός υπήρξε διοικητής της Ιθάκης από το 1809 μέχρι το 1828 ότε και απέθανε εκ συγκοπής καρδιακής. Τότε εσφραγίσθη το αρχείον του και έμεινε σφραγισμένο μέχρι το 1919-20 οπότε το ζήτησε ο γιατρός και ιστορικός Αθανάσιος Λεκατσάς και για ότι τον ενδιέφερε έκανε αντίτυπα.

Μετά την επιστροφή του αρχείου, για λόγους άγνωστους εγκατελήφθει στην τύχη του, οπότε το 1928 η Όλγα Παιζη- Φιλιπάτου επήρε εντολή να καθαρίσει το κατώι του σπιτιού και ότι θεώρησε παλιόχαρτα άναψε το φούρνο και τα έκαιγε μέχρι το βραδάκι. Τότε ήμουν φοιτητής και θέλησα να δω τι έκανε. Αμέσως πήρα από τα χέρια της ένα μεγάλο ρολό χαρτιών και διάβασα χάρτα εκδοθήσα εν Βιέννη το 1794 με την φροντίδα του Francois Muller. Ήταν ακέραια η χάρτα Μάγνα του Ρήγα Φεραίου. Διαπιστώθη από τον αρχαιολόγον Νεράτζουλην και την πήγα στο Πανεπιστήμιον όπου εβεβαιώθην υπό του καθηγητή Άμαντος

Έμεινε στην κατοχή μου ως το 1943 οπότε σε λεηλασία του σπιτιού μου την πήραν οι αντάρτες

Διέσωσα τοτε ακέραια την αλληλογραφια του Κόμητος και Διοικητού της νήσου μας με την Ιόνιον Γερουσίαν και τον πρόεδρον Θεοτόκη. Ένα γράμμα του Νέλσωνος ένα του Μπουαρνέ του αντιβασιλέως της Νεαπόλεως και τις δυο επιστολές που αφορούν την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας (Μουσοτροφείου) γραμμένες δια χειρός Σπυρίδωνος Τρικούπη που τότε υπήρξε γραμματέας του Γκυλφόρδου κόμητος. Εγράφησαν το 1820, 12 Απριλίου, η μια είναι υπογεγραμμένη από τον Γκύλφορδ και η άλλη υπό του Σπυρίδωνος Τρικούπη.

Με τους σεισμούς 1953 χάθηκαν οι επιστολές πλην των δυο σχετικών οι οποίες αφορούν την Ιόνιον Ακαδημίαν και τις γυναίκες της Ιθάκης. Τα αντίγραφα του αρχείου που κράτησε ο Αθανάσιος Λεκατσάς πήγαν στα χέρια του γαμπρού του Ευάγγελου Ζαβιτσάνου ο οποίος τα έστειλε στη σύνοδο των Ιονίων νήσων το 1938(;) έμειναν στην Κέρκυρα και κάηκαν κατά τους βομβαρδισμούς. Ο Ευάγγελος Ζαβιτσάνος μου διηγήθηκε ότι διάβασε διάφορα αντίγραφα ψηφισμάτων που ανέγραφαν για συνελεύσεις γυναικών όλης της Ιθάκης στο Βαθύ και ότι οι γυναίκες διόρισαν τριμελή επιτροπή και ζητούσαν να οικοδομήσουν την Ακαδημίαν με δικές τους δυνάμεις.

Σπυρίδων Τζώρτζη Βρεττός

Ιατρός

26 Μαρτίου 1986

Εκλαμπρότατε Ύπαρχε

Δια ζώσης φωνής ωμολόγησα εις την Εκλαμπρότητα σας το όργανο της κοινής της πατρίδος σας φωνής, την άμετρον χαράν, την οποίαν ο προς τα καλά της πατρίδος σας και όλου του Ελληνικού γένους ένθερμος ζήλος των Ιθακησίων Ανδρών ενέπνευσεν εις την καρδίαν μου.

Εις προσθέτην χαρά εχρησίμευσεν η γενναία των Ιθακησίων Γυναικών συνδρομή εις την ανέγερσιν του Μουσουτροφείου, καθως με ειδοποιεί η έντιμος της εκλαμπρότητος σας επιστολή.

Τοιαύτα παραδείγματα γυναικείας φιλογενείας είναι βέβαια τιμή της πατρίδας σας και Σέμνημα.

Όσον το κατ’ εμέ είμαι πληρέστατα πληροφορημένος και δια το κοινόν των Συμπολιτών σας πατριωτισμόν, και δια τον ξεχωριστόν της εκλαμπρότητος σας ζήλον, ο οποίος ως νόμιμος πατροπαράδοτος κληρονομία έμεινεν εις των απογόνων τας ψυχάς από τας περιστάσεις του καιρού αναφαίρετος.

Εν Κερκύρα 12 Απριλίου 1920

μένω με όλον το σέβας

της Εκλαμπρότητός Σας

Ταπεινός και πρόθυμος δούλος

Γκίλφορδ

Εκλαμπρότατε ύπαρχε

Η εσώκλειστος του Κόμητος Γκίλφορδ απάντησις πληροφορεί την εκλαμπρότητα σας οποίαν εντύπωσιν έκαμεν για την ψυχή των γενναιοφόρων Ιθακησίων Γυναικών η γενναία συνδρομή.

Μακαρία η Ιθάκη πλουτούσα τοιούτων υποκειμένων, εις τας ψυχάς των οποίων ο εμφολεύων Ιερός της Πατρίδος Έρως ανακαλεί εις την μνήμην τους ενδόξους της Ελλάδος αιώνας και δείχνει την γνησιότητα των τωρινών εγκατοίκων της.

Εις την φιλομαθήν Ιθάκην η μεν η Ευρώπη χρωστά τους επαίνους της, η δε κοινή μας Πατρίς Ελλάς την ευγνωμοσύνη της.

Εν Κερκύρα 12 Απριλίου 1920

ο Ιππότης Δανός ονομάζεται Βronstert ανήρ

Ελληνιστής και εις το άκρον Φιλέλλην,

όστις  σε ασπάζεται εγκαρδίως.

Ο Ιατρός Μαράτος έχει έγγραφον του ύμνου

περί ου μου γράφετε

Της φιλογενούς εκλαμπρότητός σας

ταπεινός και υπόχρεος δούλος

Σπυρίδων Τρικούπης