Διαβάζοντας τελευταία ένα από τα βιβλία του Ομηριστή και φίλου της Ιθάκης Latacz, το βιβλίο του έκλεινε με την πρόταση: «Πρέπει να πάρουμε τον Όμηρο στα σοβαρά», και πράγματι ο Δημήτρης Παίζης απερίφραστα έχει πάρει θέση και υποστηρίζει με τα γραφόμενά του ότι ο ίδιος «έχει πάρει το ζήτημα της Ομηρικής Ιθάκης στα σοβαρά». Αποτέλεσμα αυτής του της προσπάθειάς είναι το τελευταίο βιβλίο του «ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΗΣ ΙΘΑΚΗΣ» που παρουσιάζεται απόψε εδώ και έχω τη τιμή να είμαι ανάμεσα στους ομιλητές.
Δεν είμαι από εκείνους που θα μπορέσω να σας παρουσιάσω αυτό βιβλίο, υπάρχουν άλλοι πιο καλύτεροι από εμένα, εξάλλου πιστεύω ότι τη καλύτερη παρουσίαση μπορεί να τη κάνει ο ίδιος ο συγγραφέας που έχει ζήσει όλες του τις πτυχές, από την ιδέα, τη συλλογή των στοιχείων, το γράψιμο έως και την εκτύπωση του.
Ο Δημήτρης Παίζης ΕΝΑΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ, με τα βιβλία του για την Ομηρική Ιθάκη συνεχίζει να προκαλεί το ενδιαφέρον της επιστήμης και της κοινής γνώμης για ένα κυρίως λόγο. Ο Οδυσσέας, ο βασιλιάς της Ιθάκης, υπήρξε μια από τις πλέον εμβληματικές μορφές της Τρωικής εκστρατείας. Εμφανίζεται να πρωταγωνιστεί στα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στο στρατόπεδο των Ελλήνων λόγω της ιδιαίτερης ευφυΐας του, κυρίως όμως εξαιτίας της βαρύνουσας θέσης της Ιθάκης (και κατ’ επέκταση του ιδίου) μεταξύ των μυκηναϊκών κρατών. Η κεντρική αυτή θέση του Οδυσσέα στα δρώμενα, σε συνδυασμό με την ιδιαιτερότητα της προσωπικότητάς του, εξηγεί επίσης το γεγονός ότι το ένα από τα δυο έργα του Ομήρου, του κατά τεκμήριο μεγαλύτερου ποιητή στην ιστορία, φέρει το όνομά του. Ο Οδυσσέας είναι αυτός που μεσολαβεί και δίνει πάντα τη λύση σε κάθε δύσκολη στιγμή, κερδίζοντας τον σεβασμό των συμπατριωτών του. «Είναι πανέξυπνος και πρώτος σε συμβουλές σοφές» λέει χαρακτηριστικά ο Όμηρος.
Επιπλέον, έχει την ικανότητα να εμπνέει, να δίνει θάρρος κι' ελπίδα όταν οι άλλοι λιγοψυχούν, νομίζοντας ότι όλα έχουν χαθεί. Το κουράγιο του ήρωα και η αποφασιστικότητα του είναι ανεξάντλητα. Δεν υποχωρεί ούτε δειλιάζει μπροστά στα εμπόδια, αλλά με αδάμαστη θέληση και συνετή υπομονή ακολουθεί την προσωπική του μοίρα, ακόμα κι' όταν μένει ολομόναχος για να αντιμετωπίσει ένα οδυνηρά αβέβαιο πεπρωμένο.
Χωρίς περιστροφές πρέπει να δηλωθεί ότι το βιβλίο του Δημήτρη Παίζη, είναι ένα βιβλίο με βαθιές ρίζες στο παρελθόν, με καταβολές στην πλούσια ομηρική βιβλιογραφία, αλλά και στην εμπειρία πολλών χρόνων ανάγνωσης και ερμηνείας του ομηρικού κειμένου, ένα βιβλίο όμως ταυτόχρονα ακραιφνώς σύγχρονο και επίκαιρο: χωρίς να αγνοεί άλλες κρίσιμες όψεις της επικής ποίησης -την ταυτότητα λ.χ. του Ομήρου, την πολυσυζητημένη σχέση ομηρικών επών και ιστορίας, το ύφος και την ομηρική θέση του ως προς την ταυτότητα της σημερινής Ιθάκης σε σχέση με εκείνη που περιγράφει ο Όμηρος.
Μέσα από τις 870 σελίδες του, τις 278 εικόνες που συντροφεύουν το κείμενο και τη πλούσια βιβλιογραφία του, αναδεικνύεται μια άγνωστη πτυχή της πρόσφατης Ιθακησιακής ιστορίας (1800-1932), που σχετίζεται με τον αρχαιολογικό πλούτο της Ιθάκης σκορπισμένο ανά τον κόσμο, σαν τους μετανάστες Ιθακήσιους εκείνους που όμως μπορούν και έχουν επιστροφή στα πάτρια εδάφη, σε αντίθεση με το κομμάτι εκείνο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς που δυστυχώς δεν θα έχει γυρισμό στη πατρίδα.
Αυτό που θέλω να υπογραμμίσω περισσότερο, είναι ότι στο βιβλίο του, που περιέχει ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών και γνώσεων και ένα ξεχωριστό τρόπο διατύπωσης, ο Δημήτρης Παίζης κατόρθωσε να παρουσιάσει με μεγαλειώδη τρόπο ολόκληρο το πρωτογενές υλικό που με δεξιοτεχνία ο ίδιος έχει συλλέξει από πολλές πηγές και γι' αυτό το βιβλίο αυτό είναι πραγματικό απόκτημα όχι μόνο για όσους ενδιαφέρονται για την Ιθάκη ειδικότερα, αλλά και για όσους ασχολούνται έστω και με ένα γενικό τρόπο με το Ομηρικό έπος της Οδύσσειας.
Σε μια χρονική περίοδο όπου η Ελλάδα ζει δύσκολες μέρες και τέτοιου είδους πνευματικές ανησυχίες αποτελούν πολυτέλεια, ο Δημήτρης Παίζης σκυμμένος επάνω στις πηγές του, μελετάει με φανατισμό για καιρό αρχαία κείμενα, γραφές ιστορικών, γεωγράφων, γλωσσολόγων και λαογράφων. Εξάλλου το έχει αποδείξει με τις προηγούμενες εργασίες του ότι η δημιουργική του Οδυσσειακή εμμονή τον έχει οδηγήσει στο συμπέρασμα πως η Ομηρική Ιθάκη δεν είναι άλλη από τη σημερινή.
Θα μπορούσε βέβαια τα βιβλία του Δημήτρη Παίζη να περάσουν στην εκπαίδευση της Ιθάκης, κάτι που η «Καλλικρατική» σημερινή πραγματικότητα άλλωστε, το επιτρέπει, τότε θα υπάρξει κάποια ελπίδα εμείς οι Ιθακήσιοι να συμφιλιωθούμε κάποτε με την ιστορία μας που αρκετοί από μας δεν γνωρίζουμε, τουλάχιστον όχι κάτι παραπάνω από την μυθική υπόσταση της, ενώ άλλοι συνεχίζουν να την βρίσκουν συναρπαστική και ενδιαφέρουσα.
Σε κάθε περίπτωση, τελειώνοντας, θα ήθελα να ζητήσω από όλους σας, από όλους μας, να διαβάσουμε το βιβλίο του Δημήτρη Παίζη με προσοχή, θάρρος και σοβαρότητα. Σοβαρότητα που, φίλες και φίλοι, πρέπει να μας διακρίνει στο σύνολο του χειρισμού του Οδυσσειακού ζητήματος, ενός ζητήματος που ξεπερνά κατά πολύ σε σημασία, σημειολογία και ειδικό βάρος την γεωγραφία του νησιού μας και που έχει προεκτάσεις που κατά πολύ προσπερνούν το προφανές και καινοφανές πολλές φορές διακήδευμα, που όλοι μας και ο καθένας μας ξεχωριστά βλέπει από την δική του οπτική. Οι πολιτιστικές, πολιτικές, οικονομικές, αναπτυξιακές και επιστημονικές του εκφάνσεις φτιάχνουν ένα σύγχρονο «ασκό του Αιόλου» που σε επικίνδυνα, αδύναμα και κυρίως επιπόλαια χέρια, κάθε άλλο παρά θα μας οδηγήσουν στο «Νόστιμων Ήμαρ».
Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε και να συγχαρούμε τόσο το συγγραφέα για την επιλογή του όσο και το Σύλλογο Φιλομήρων Ιθάκης για τη νέα του εκδοτική προσφορά στο νησί μας και στη πολιτιστική μας κληρονομιά. Σαν ένας νέος Οδυσσέας, ο Δημήτρης Παίζης «βγήκε στο πηγαιμό για την Ιθάκη του εαυτού του και όλων μας», δεν μένει να του ευχηθούμε να είναι μακρύς ο δρόμος και να τον ξανανταμώσουμε σε μια άλλη παρουσίαση, καινούργιου του βιβλίου.
ΟΜΗΡΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Από τη παρουσίαση του βιβλίου του Δημήτρη Παίζη «ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΗΣ ΙΘΑΚΗΣ» στις 9/07, στο Σταυρό της Ιθάκης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου