ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ....

Είναι αλήθεια ότι το βιβλίο αυτό δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Πράγματι, πρόκειται για κάτι πολύ σημαντικό. Αυτό άλλωστε το πιστοποιούν οι πετυχημένες παρουσιάσεις του βιβλίου που έγιναν στην Αθήνα και την Πάτρα, στο Ληξούρι και το Αργοστόλι. Η ιδέα, η πρωτοβουλία αλλά και η δουλειά του Πέτρου Πετράτου είναι άξια συγχαρητηρίων. Η δομή του βιβλίου, όπως εξάλλου τονίστηκε από όλους τους ομιλητές των παρουσιάσεωνόταν εκδόθηκε, έχει τη φιλοσοφία της. Στις πρώτες ενότητες έχουν μπει οι καταθέσεις των συμμετασχόντων στα γεγονότα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου – μια ευχάριστη πολυφωνία, σοβαρή και ώριμη – και οι καταθέσεις για εκείνους που ήδη έχουν φύγει από τη ζωή- μια ενότητα συγκίνησης.

Από τις ενότητες αυτές μαθαίνουμε πολλά για τη δράση και τις πρωτοβουλίες των τότε νέων της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης στην Αθήνα, την Πάτρα και τη Θασσαλονίκη. Μέσα από αρκετές αφηγήσεις αναδεικνύεται ο ρόλος ο σημαντικός του συντοπίτικου Σπουδαστικού Συλλόγου, του γνωστού «Μαρίνου Αντύπα». Αλλά επιπλέον μαθαίνουμε σπουδαία πράγματα για τη δράση των Θιακοκεφαλονιτών φοιτητών στις ευρωπαϊκές και αμερικανικές πόλεις, όπου εργάζονταν και σπούδαζαν. Πραγματικά είναι και εδώ συγκλονιστικά κάποια στοιχεία.

Αλλά και το στήσιμο αυτών των δύο ενοτήτων είναι καταπληκτικό- ιδέα κι αυτό του Π. Πετράτου. Στην αριστερή σελίδα οι φωτογραφίες και οι ιδιότητες των προσώπων και δεξιά το κείμενο. Και αριστερά από τις φωτογραφίες μπαίνουν αποσπάσματα από πεζά και κυρίως ποιητικά κείμενα Ελλήνων λογοτεχνών για το Πολυτεχνείο.

Αυτές οι δύο πρώτες ενότητες, εκτός από τη βιωματική παρουσίαση των γεγονότων, εκτός από τον πλούτο των πληροφοριών που περιέχουν, είναι χρήσιμοι και για κάτι άλλο. Μπορούν να αποτελέσουν την αφορμή για παραπέρα έρευνα πολιτικού και κοινωνιολογικού χαρακτήρα. Από ποιες κοινωνικές τάξεις και κατηγορίες προέρχονταν τα δρώντα πρόσωπα, ποια η σημερινή τους επαγγελματική ενασχόληση, τι πρέσβευαν πολιτικά/κομματικά τότε και τι σήμερα, ποια η πολιτική/κοινωνική τους σταδιοδρομία και πορεία κ.ά. Μέσα από μια τέτοια στατιστική έρευνα θα εξαχθούν χρήσιμα στοιχεία και θα εντοπιστούν σοβαρές παράμετροι όχι μόνο για την Κεφαλονιά και την Ιθάκη, αλλά γενικότερα για την παρουσία και εξέλιξη εκείνης της «γενιάς» μέσα στην ελληνική κοινωνία. Είναι δουλειά του κοινωνικού ερευνητή και επιστήμονα. Πολύ καλά έκανε ο Π. Πετράτος και συμπεριέλαβε στο βιβλίο τις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στα νησιά μας για το Πολυτεχνείο μετά τη μεταπολίτευση. Έτσι συγκεντρώθηκε ένα πλούσιο υλικό, το οποίο αν μελετηθεί σωστά μπορεί να δώσει στοιχεία για τα τοπικά πολιτικά και κομματικά τεκταινόμενα και για τους μαζικούς φορείς που κατά καιρούς δραστηριοποιούνταν στα νησιά μας. Γενικότερα δίνει το κλίμα της κάθε εποχής, αλλά και φαίνεται ο τρόπος που ο κάθε μαζικός, αυτοδιοικητικός ή πολιτικός φορέας αξιοποιούσε ή «εκμεταλλευόταν» το Πολυτεχνείο.

Πολύμορφο και πολυφωνικό είναι το υλικό που συμπεριλήφθηκε στις ενότητες των δημοσιευμάτων και των πεζογραφικών και ποιητικών κειμένων, κειμένων που γράφτηκαν από Κεφαλονίτες και Ιθακήσιους είτε στα χρόνια της χούντας είτε –και κυρίως- στην περίοδο της μεταπολίτευσης. Σίγουρα χρειάστηκε αρκετή έρευνα από τον επιμελητή της έκδοσης Π. Πετράτο για τη συγκέντρωση αυτού του υλικού. Πράγματι, κανείς δεν φανταζόταν αυτόν τον πλούτο. Έτσι μάθαμε πολλούς συμπατριώτες μας που έχουν γράψει για τη δικτατορία ή για το Πολυτεχνείο.

Και κλείνει το βιβλίο με τις μαρτυρίες Κεφαλονιτών στη δίκη του Πολυτεχνείου. Εκεί κυρίως μαθαίνουμε για την πράγματι συγκινητική προσπάθεια του καθηγητή Ιατρικής Κ. Αλιβιζάτου, οποίος έτρεξε με τη γυναίκα του τη νύχτα της σφαγής για να βοηθήσει τους αγωνιζόμενους φοιτητές.

Σωστά λοιπόν ειπώθηκε στις παρουσιάσεις του βιβλίου ότι πρόκειται για βιβλίο –ντοκουμέντο, και γι’ αυτό ακριβώς δεν πρέπει να λείψει από κανένα θιακοκεφαλονίτικο σπίτι. Θα είναι ένα βιβλίο αναφοράς σε κάθε μελλοντική σχετική εργασία.

Πάντως και ο κόσμος των νησιών μας, όπως μαθαίνω, έχει υποδεχτεί θετικότατα το βιβλίο. Εύκολα αγοράζεται, γιατί ο καθένας θέλει να μάθει για τους συμπατριώτες του αλλά και γιατί είναι φθηνή η τιμή του. Νομίζω ότι ρόλο σε αυτή την αποδοχή και κυκλοφορία του έχει παίξει και το όνομα του επιμελητή, του γνωστού σ’ όλους μας Πέτρου Πετράτου, ο οποίος είναι εγγύηση για την ποιότητα της δουλειάς που έγινε.

Πρέπει ακόμα να τονιστεί και κάτι άλλο που το έμαθα από τους προσκαλεσμένους ομιλητές των παρουσιάσεων. Το βιβλίο αυτό είναι πρωτοποριακό. Ανοίγει δρόμο. Πρώτη φορά γίνεται κάτι τέτοιο σε επίπεδο περιφερειακό. Πρώτη φορά καλούνται να μιλήσουν οι ανώνυμοι αγωνιστές εκείνου του αγώνα. Και έχουν πολλά και σπουδαία να πουν οι ανώνυμοι, όπως φάνηκε από αυτό το θιακοκεφαλονίτικο βιβλίο. Μακάρι να βρει μιμητές και σε άλλες περιοχές της χώρας. Αν γίνει κάτι τέτοιο θα συγκεντρωθεί πλουσιότατο υλικό, το οποίο ακόμα, 36 τώρα χρόνια, παραμένει άγνωστο.

ΣΠΥΡΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ