ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΛΕΚΑΤΣΑΣ: Η ΠΑΤΡΙΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ

«Μοναδική εμπορική ιδιοφυΐα. Αυτή είναι η πιο κατάλληλη λέξη για να περιγράψει κανείς τον αξιότιμο πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης, κ. Αντώνιο Λεκατσά. Παλιός βιοπαλαιστής και μέγας επιχειρηματίας σήμερα, κατόρθωσε χάρη στην τόλμη και τις ικανότητές του, μέσα σε 24 χρόνια να γίνει πάμπλουτος...» Αν και πολυάσχολος, ουδέποτε αρνείται την πρόθυμον ευγενή και αγαθοεργόν αυτού σύμπραξιν, εις πάντα ιερόν κοινωφελή εθνικόν σκοπόν. Είναι μετριόφρων, γλυκύς τους τρόπους και εις άκρον διαλλακτικός. Κατά δε τας εκάστοτε αναφυομένας διαφοράς, κατορθώνει πάντοτε να συγκρατεί εν ζηλευτή αρμονία και αλληλεγγύη την Ελληνικήν Κοινότητα Μελβούρνης». (Από το βιβλίο «Η Ζωή εν Αυστραλία» (1916), του Ιωάννη Δ. Κομηνού)

Ήταν, λίγο-πολύ, η ίδια ομάδα ανθρώπων, ως επί το πλείστον Ιθακήσιων, που πριν από έναν ολόκληρο αιώνα είχαν συγκροτήσει τους δύο οργανισμούς, δηλαδή την Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτώριας, από τη μία, και τους Ιθακήσιους της Μελβούρνης, από την άλλη. Οι δύο κρίκοι αυτοί ήταν η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτώριας, η οποία ιδρύθηκε στις 22 Αυγούστου 1897, και η Φιλανθρωπική Ένωση Ιθακήσιων Μελβούρνης, που ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1916.

Μεταξύ των ιδρυτών, ήταν και ο Αντώνιος Ιωάννης Γεράσιμος Λεκατσάς (1862-1946), από τους πρωτοπόρους ομογενείς επιχειρηματίες, ευεργέτης της ελληνικής παροικίας αλλά και της γενικότερης αυστραλιανής κοινωνίας, ένας από τους πρώτους Ιθακήσιους που μετανάστευσαν στη Μελβούρνη, μετά το 1853. Μαζί με τον αδελφό του, Μαρίνο, εξελίχθηκαν σε επιτυχημένοι επιχειρηματίες. Σύντομα, στον Αντώνιο Λεκατσά -γνωστό στην Αυστραλία ως Antonios John Jereos Lucas- δόθηκε ο «τίτλος» ενός από τους πλουσιότερες Έλληνες της Αυστραλίας.

Ο Αντώνιος Ιωάννης Γεράσιμος Λεκατσάς γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 1862, στην Ιθάκη. Ήταν το δεύτερο παιδί του ιερέα Ιωάννη Λεκατσά και της Μαγδαληνής Παλμού.

Σε ηλικία 17 χρόνων, προσπαθώντας να ξεφύγει από τη φτώχεια του νησιού, ο Λεκατσάς πήγε να εργαστεί στην Πάτρα. Αφού υπηρέτησε στον ελληνικό στρατό για δύο χρόνια, επέστρεψε στη γενέτειρά του Εξωγή. Εκεί, αυτός ο φιλόδοξος νεαρός άνδρας συνάντησε έναν θείο του ο οποίος είχε πάει στα χρυσορυχεία της Αυστραλίας και επέστρεψε στην Ιθάκη γεμάτος χρήματα. Έτσι ο Αντώνιος Λεκατσάς μετανάστευσε από την Εξωγή Ιθάκης στην Αυστραλία, και λίγο μετά τον ακολούθησε και ο νεώτερος αδελφός του, Μαρίνος Λεκατσάς (Marino Lucas).

Ο Αντώνιος Λεκατσάς ήταν επιτυχημένος σε πολλαπλούς ρόλους που είχε αναλάβει – του ευεργέτη, του σημαντικού παράγοντας και της ηγετική φυσιογνωμίας της ελληνικής παροικίας, ιδιοκτήτης καφετέριας και εστιάτορας, γνωστός για τις φιλανθρωπικές του δραστηριότητες και την κατασκευή πολλών δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων στη Μελβούρνη. Ήταν, επίσης, ένας από τους δύο πρώτους Έλληνες μετανάστες, μαζί με τον Γιώργο Μορφέση, επίσης από την Ιθάκη, που άνοιξε το πρώτο ελληνικό εστιατόριο στη Μελβούρνη, το 1869.

Στις 28 Φεβρουαρίου 1893, ο Λεκατσάς παντρεύτηκε την Αγγλίδα Margaret Wilson, τότε επικεφαλής του τμήματος γουνών του Foy & Gibson. Η ίδια βαφτίστηκε χριστιανή ορθόδοξη και έπαιζε μεγάλο ρόλο στις επιχειρήσεις του συζύγου της, ενθαρρύνοντας πάντα τα διαβήματά του.

Το 1894, μαζί με τη σύζυγό του, ο τότε 32χρονος Λεκατσάς άνοιξε το πρώτο από τα δύο μεγάλα «ιδρύματά» του - το πρώτο ελληνικό καφενείο που ονομαζόταν «The Town Hall Cafe» στο Swanston Street της Μελβούρνης. Η γνωστή αυτή καφετέρια που εκτεινόταν σε δύο ορόφους, προσέφερε περίπου 650 γεύματα την ημέρα και χρησιμοποιούσε ως επί το πλείστον ελληνικό εργατικό δυναμικό. Σύντομα, ο Αντώνιος Λεκατσάς συχνά αναφερόταν ως ο πλουσιότερος Έλληνας στην Αυστραλία και ως «μοναδική εμπορική ευφυΐα».

Η οικογένεια Λεκατσά ζούσε, αρχικά, στον τελευταίο όροφο του καφενείου, μέχρι που το 1918 εγκαταστάθηκε στο Queen's Road, στο αρχοντικό σπίτι Whernside, στην περιοχή Toorak. Τελικά, το 1928 η οικογένεια Λεκατσά μετακόμισε σε ένα μεγαλύτερο κτήμα, το Yamala, στο Mornington Peninsula, κοντά στο Frankston.

Ο Αντώνιος Λεκατσάς χρημάτισε πρόεδρος της Ελληνικής Ορθόδοξης Κοινότητας επί 14 χρόνια (1906-1916, 1918-1921, 1922-1923). Ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Φιλανθρωπικής Ένωσης Ιθακήσιων (1916-1923), σε μια εποχή που ο αριθμός των μελών της Ένωσης περιοριζόταν μόνο στους άνδρες, γεννημένους στην Ιθάκη, και τους απόγονούς τους. Επίσης, διορίστηκε επίτιμος γενικός πρόξενος της Ελλάδας στο Σίδνεϊ (1923-1926), ενώ το 1931, διορίστηκε επίτιμος γενικός πρόξενος της Ελλάδας στη Μελβούρνη, και διατήρησε την τιμητική αυτή θέση μέχρι το θάνατό του, στις 10 Αυγούστου 1946.

Ως σημαντικός παράγοντας της ελληνικής παροικίας, ήταν γνωστός για τις φιλανθρωπικές του δραστηριότητες και τις δωρεές που έστελνε στην γενέτειρά του Ιθάκη, καθώς και σε διάφορα νοσοκομεία σ’ όλη την Βικτωρία. Σύμφωνα με το συμπάροικο καθηγητή Χρήστο Φίφη («The Pre-World War II Greek Community of Australia: Class Divisions and Trends» - «Ελληνική Κοινότητα στην Αυστραλία, πριν από το Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο: Ταξικές διαιρέσεις και τάσεις»), το 1943 ο Λεκατσάς δώρισε 10.000 αγγλικές λίρες στο Βρετανό ηγέτη, Winston Churchill, για την ανακούφιση των θυμάτων των γερμανικών επιδρομών στο Λονδίνο.

Στη συνέχεια, άνοιξε και άλλα δύο εστιατόρια. Ένα από αυτά, το Paris Cafe, ένα διώροφο κτίριο στην Collins Street, αφού ανακαινίστηκε με κόστος £6,000, παρείχε 350 γεύματα και απασχολούσε προσωπικό 30 ατόμων υπό Γάλλο σεφ. Το άλλο εστιατόριο, στη θέση του οποίου μετά χτίστηκε το διάσημο ξενοδοχείο «Αυστραλία» στο Collins Street, ήταν το Vienna Cafe, που αργότερα θα μετονομαστεί σε Cafe Australia.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: MAJA JOVIC

http://neoskosmos.co