Ο ΠΡΙΓΚΙΨ Π. ΚΡΟΠΟΤΚΙΝ ΚΑΙ Ο ΔΙΑΔΟΧΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Ξεφυλλίζοντας, στη Παπαχαραλάμπειο βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου, την Αθηναϊκή Εφημερίδα του 19ου αιώνα «ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ», βρήκα και κάποιες «ειδήσεις» που αναφέρονται στο Ρώσο αναρχικό στοχαστή Πιότρ Κροπότκιν (1842-1921). Τις «ειδήσεις» αυτές αντέγραψα και τις μεταφέρω επί λέξει.

Έτσι στη «ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ» της 19.6.1886 διαβάζουμε: «Έχομεν τινά είδησιν, καθ’ ήν προσεχώς αναμένεται όπως έλθη ενταύθα μετά της κυρίας του, ο γνωστός κ. Κροπότκιν, κοινωνιστής διακεκριμένος».

Εξ όσων γνωρίζω η «είδηση» δεν επαληθεύτηκε και φαίνεται ότι ο Πρίγκιπας Πιότρ Κροπότκιν, δεν πάτησε τα χώματα της Αττικής.

Η επόμενη «είδηση» στην ίδια εφημερίδα αναφέρεται στον έλληνα μεταφραστή βιβλίου του Π. Κροπότκιν-Πλάτωνα Δρακούλη (1858-1934), δημοσιογράφο και κοινωνιολόγο, από τους πρωτοπόρους του σοσιαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Έτσι γράφει η «ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ» της 13-8-1886. «Το «Άρδην», η γνωστή κοινωνιστική εφημερίς του Πλ. Δρακούλη, αγγέλεται ότι επαναλαμβάνει την έκδοσιν της μηνιαίως ήδη και οκτασέλιδος».

Η πιο ενδιαφέρουσα όμως «είδηση» είναι της αυτής εφημερίδος, της 18-12-1886. Έτσι το Δεκέμβριο του 1886 η Αθήνα γιορτάζει την ενηλικίωση του Διαδόχου Κωνσταντίνου (1868-1923). Το γεγονός συνήγειρε τον απανταχού ελληνισμό της διασποράς και οι αντιπρόσωποι των πολυάριθμων ελληνικών κοινοτήτων της διασποράς κατακλύζουν την Αθήνα.

Ο Πλάτων Δρακούλης προσφέρει στο διάδοχο Κωνσταντίνο το, υπ’ αυτού μεταφρασθέν, βιβλίο του Π. Κροπότκιν «Έκκλησις προς τους Νέους» και ο Κωνσταντίνος το αποδέχεται ασμένως.

Αλλά ας παραθέσουμε επί λέξει τη σχετική «είδηση».

ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 18-12-1886

Επιστέφουσα το πλήθος των γενομένων προς το διάδοχον προσφωνήσεων επήλθε η επομένη προσφώνησις του κ. Πλάτωνος Δρακούλη δωρησαμένου τω διαδόχω την «Έκκλησιν εις τους Νέους» το γνωστόν έργον του Κροπότκιν, πολυτελώς δεδεμένην, μετά φύλλων χάρτου εν τέλει προστεθειμένων διά σημειώσεις, και φέρουσα επιγραφήν χρυσοίς γραμμάτων επί ερυθρού μεταξίνου υφάσματος. «Τω επιδόξω βασιλεί των Ελλήνων 1886». Ιδού η προσφώνησις. «Επίδοξε Βασιλεύ, δράττομαι της ευκαιρείας των εορτών σας, όπως, αντί πάσης άλλης ευχής προσενέγκω υμίν την υπ’ εμού άρτι γενομένην μετάφρασιν της «Εκκλήσεως προς τους Νέους» του ρώσου πρίγκιπος Πέτρου Κροπότκιν ήν και αφιέρωσα τη σπουδαζούση νεότητι της Ελλάδος. Ευελπιστών ότι θα δεχθήτε βιβλίον όπερ είναι ολοέν αχώριστον εγκόλπιον πλείστων συνομηλίκων συμπολιτών σας, παρακαλώ υμάς να το αναγιγνώσκητε εν ταις στιμγαίς καθ’ άς λησμονήτε ότι είσθε επίδοξος βασιλεύς, πλάτων. Ε. Δρακούλης».

Ο διάδοχος παρήγγειλε τω κ. Δρακούλη διά του υπασπιστού αυτού κ. Σαπουντζάκη, ν’ αποστείλη αυτώ το δώρον χωρίς να προσέλθη ο ίδιος. Πιστεύομεν ότι ο κ. Δρακούλης θα έμεινεν ευχαριστημένος ότι εγένετο δεκτόν το δώρον του και ας μη εγένετο δεκτός αυτός. Ευχόμεθα μόνον να μη λάβη παράσημον, όπερ θα εξουδετέρου τη γενομένην αυτώ τιμήν».

Για την αντιγραφή

ΑΝΤΩΝΗΣ Ν. ΒΕΝΕΤΗΣ