ΜΑΡΙΑ ΚΑΤΑΠΟΔΗ-ΜΑΡΚΑΤΟΥ: «ΓΥΡΙΣΑ»

 «Το ΓΥΡΙΣΑ» της Μαριγώς Καταπόδη αντιπροσωπεύει ίσως την πιο φωτεινή και δημιουργική  της  περίοδο αυτής των νεανικών της χρόνων,  με μια καθυστέρηση θα έλεγα χρονολογικά, μεγαλύτερη από αυτήν που μας αποτυπώνει  σήμερα.  Ήταν, κατά την ίδια, από τα πιο φιλόδοξα και, ως προς το ύφος, ολοκληρωμένα κείμενα της. Εδώ η Μαριγώ  αποκαλύπτει την πραγματική ερωτική της διάθεση που έως χθες τη κράταγε μέσα της  αλλά πάντα στο ημίφως της συγγραφικής της δεινότητας. Καταρχήν ποιητικής, που διέπνεε όλα  τα μέσα, που δημοσίευαν στίχους της και χρονογραφήματα. Στα τότε δημοσιεύματα  της νιότης της θα μπορούσε να δει κανείς απλόχερα όλα τα σημάδια που αργότερα θα την καθιστούσαν  έτοιμη για το επόμενο βήμα, και που θα ήταν η πρώτη της έκδοση.

Βιώματα, προσωπικές ιστορίες και πεπρωμένα, αντιπροσωπευτικά μιας γενιάς, η οποία έστειλε χιλιάδες στην ξενιτειά για σπουδές η για να βρουν την τύχη τους. Μικρή ή μεγάλη, η διαμονή άφησε τα ίχνη της στο μυαλό και στην καρδιά. Από ποια ανάγκη, με ποια όνειρα άφησε η κάθε Μαριγώ  πίσω της την πατρίδα για τα ξένα; Εκεί πώς τα 'φερε η ζωή, πώς βρήκε ο καθένας τον δρόμο του; Και μετά; Έγινε η δεύτερη πατρίδα πρώτη;  Ή το φυλαγμένο όνειρο τούς γύρισε στην Ελλάδα, μία χώρα που δεν γνώριζαν πια τόσο καλά – άλλαξε εκείνη, άλλαξαν κι αυτοί μέσα τους.

Σκιαγραφεί τις αντιθέσεις ανάμεσα στο όραμα και τη πραγματικότητα με μια προσεγμένη αισθητική και κάποιες δυνατές στιγμές που σου μένουν. Το σύμπαν στο οποίο ζούμε τέτοιες συγκινήσεις  στα νεανικά-εφηβικά μας χρόνια δεν έχουν καμία σχέση με τον πραγματικό κόσμο.

Η ηρωίδα της στο βιβλίο παγιδευμένη  από  ένα αίσθημα μειονεξίας, που στερούσε τις χαρές της ζωής. Κουβαλούσε ένα τραυματικό παρελθόν, που στο τέλος μετατράπηκε σε ένα αβάσταχτο παρόν. Το όνειρο της αγάπης ήταν άπιαστο για κείνη ή τουλάχιστον έτσι πίστευε.  Εκείνη γνώρισε ένα παράδεισο που ποτέ πριν δεν είχε φανταστεί. Όμως  στο τέλος το παρόν πρόβαλλε μπροστά της αμείλικτο και απειλητικό. Γιατί η ζωή είναι πόνος κι όποιος δεν πονάει, σημαίνει πως δεν είναι ζωντανός.

Γράφει…

Και η αυλαία  έκλεισε.

Δεν άκουσα χειροκροτήματα.

Άκουσα όμως τους  χτύπους της καρδιάς.  

Κάθε κτύπος και μια ανάμνηση.

Κάθε ανάμνηση κι ένας γλυκός πόνος.

Το «ΓΥΡΙΣΑ» είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται με ενδιαφέρον και σίγουρα νιώθει κανείς μέσα στις σελίδες του πολύ έντονη τη γοητεία μιας ερωτικής διάθεσης αλλά και της θελημένης μοναξιάς ….καταφύγιο για την ίδια και πολλούς από εμάς. Το χαρτί γίνεται παραλήπτης των συναισθημάτων μου. Η πέννα κυλά ελεύθερα, αυθόρμητα, όπως γράφει. Είναι μια απελευθέρωση…… Είναι εκτόνωση, συνεχίζει. Η Μαρία Καταπόδη  αγαπάει αυτό για το οποίο γράφει και αυτό αντανακλάται στο μυθιστόρημά της.  Είναι μια συμπαθέστατη και ειλικρινής αφήγηση, χωρίς όμως ιδιαίτερα φιλόδοξη. Ο «δύσκολος» αναγνώστης θα χρειαστεί ίσως να βρει όλα εκείνα τα στοιχεία που με ικανοποίηση  του θυμίζουν παλιούς έρωτες  ξεχασμένους , αναμνήσεις που έσβησε η βροχή.  Σε κάθε περίπτωση πάντως, το κέρδος της αναγνωστικής απόλαυσης θα είναι μεγάλο.

ΓΡΑΦΕΙ: Από δω και μπρος ένα ημερολόγιο γίνεται το καταφύγιο μου. Είναι ανάγκη για εξομολόγηση. Είναι ο πιστός μου φίλος που μου κρατάει κάθε βράδυ, κείνη την ώρα που θα λέω καληνύχτα στην που πρόκειται να μένω και θα τραβώ τις βαριές κόκκινες κουρτίνες του σιωπηλού δωματίου μου.

Στα γραφόμενά της, συναντάμε όλες οι μορφές του έρωτα: ο ιδανικός και ακατάλυτος, ο εφήμερος, ο απελπισμένος, και ο έρωτας που τελικά, δεν ήρθε η δεν ολοκληρώθηκε … Το να είσαι ερωτευμένος είναι συγκλονιστικό, εκπληκτικό αλλά και πολύ επικίνδυνο. Σε συμφέρει να μάθεις να ελέγχεις τα ερωτικά σου συναισθήματα (πριν φουντώσουν) και να τα φιλτράρεις μέσα από το πρίσμα της λογικής. Το να είσαι ερωτευμένος δεν σημαίνει ότι υπάρχουν οι βασικές προϋποθέσεις για μια ευτυχισμένη σχέση με τον άνθρωπο που σε ενδιαφέρει. Οι ήρωες της κουβαλάνε τις ιστορίες πολλών ανθρώπων, ιστορίες καθημερινές, που προέρχονται από το βαθύ περιθώριό της, εκεί όπου οι άνθρωποι αγαπούν, πονάνε, ταξιδεύουν. Και οι δύο τους έχουν κάθε λόγο να μην είναι μαζί και όλους τους λόγους να είναι μαζί. Η γυναίκα προσπαθεί να αναγεννηθεί μέσα από τον έρωτα και ο άντρας να βρει τον χαμένο του εαυτό. Αναζητούν καθαρές σταγόνες σε μια λάσπη ζωής που τους πνίγει.  Το ηθικό παλεύει με το πάθος και το τίμημα είναι βαρύ.

Το δελεαστικό σ' αυτό το βιβλίο, δεν είναι τόσο πολύ το τι συνέβη σε αυτή την αναδρομή και ποιο είναι το μυστικό της, αλλά το πώς ξεδιπλώνεται ολόκληρη η ιστορία της. Αυτό ακριβώς –το ημερολόγιο μιας άλλης εποχής και σε άλλους  τόπους-είναι που σε κάνει να μην θέλεις να το αφήσεις από τα χέρια σου. Διακατέχεται από ένα πάθος και ένα πόθο,  που δεν είναι περαστικός, δεν είναι στιγμιαίος.  Μπορεί να τον ζήσει κάποιος για μια στιγμή χωρίς συναίσθημα .....  Η διήγηση ρέει αβίαστα και η αγωνία για το τι θα συμβεί στην επόμενη σελίδα δεν σου επιτρέπει να σταματήσεις το διάβασμα.  Πόσες φορές δεν παρασυρθήκαμε από τη μέθη ενός έρωτα του παρελθόντος, χωρίς να νοιαζόμαστε για ένα μέλλον που φαντάζει μακρινό και αρκεστήκαμε σε μια ευτυχία εφήμερη ?

Κάτι τέτοιες φορές όμως μας γέμισαν με την απαιτούμενη πείρα, ώστε να μπορούμε να κρίνουμε αν είχαμε δίκιο και περιμέναμε να ζήσουμε την όμορφη στιγμή που ονειρευόμασταν.

Όλα αυτά επιδιώκει να ψηλαφίσει  το βιβλίο αυτό, μέσα από τις  προσωπικές μαρτυρίες όλων αυτών που έζησαν τη δική τους σύγχρονη Οδύσσεια. Γι' αυτή την ηρωίδα, δεν υπήρχε ο μακρύς δρόμος του γυρισμού στην Ιθάκη της, γιατί η Ιθάκη ήδη ήταν εκεί, ήταν εκεί, ήταν μέσα της.

ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ:

«Καταφύγιο μου σε χρειάζομαι.

Όταν γράφω σε αυτό το ημερολόγιο είναι σαν να μιλώ στον καλύτερο μου φίλο.

Το έχω ανάγκη. Θέλω να μιλώ, αλλά σε φίλους δεν ανοίγομαι.

Το χαρτί γίνεται παραλήπτης των συναισθημάτων μου.

Η πένα κυλά ελεύθερα, αυθόρμητα.

Είναι μια απελευθέρωση.

Είναι εκτόνωση».

Δεν μπορούμε  να πούμε όλοι εμείς  ότι θυμόμαστε όλα τα όσα μας συνέβαιναν κατά τη διάρκεια των νεανικών-εφηβικών μας χρόνων, η φίλη και συμμαθήτρια Μαριγώ  όμως τα είχε τότε μεταφέρει στο χαρτί και σπεύδει σήμερα να μοιραστεί  μαζί σας το τι της συνέβη.

Μέσα από ένα μυθιστόρημα που μιλάει για την αγάπη που όλοι μας κάποτε ζήσαμε ή φανταστήκαμε, μια ερωτική εμπειρία που μας έφερε κάποια  «γλυκιά αναστάτωση».

Όλοι κάποτε διαβάσαμε ή μας αφηγήθηκαν και ακόμα ζήσαμε μια ερωτική ιστορία που ανέβασε τους χτύπους της καρδιάς μας και μας έκανε να θέλουμε να ήμασταν κι εμείς εκεί!

Βιώματα που ακόμα-ακόμα  ίσως κάποιοι, αλλά αρκετοί,  να μην θέλουν να δείξουν την δύναμη της πένας τους και της δημιουργικής  τους φαντασίας.

ΛΕΕΙ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ

Όλα τελειώνουν, όλα ξεμακραίνουν

στενεύουνε τα όρια του νου

κι΄ εμείς οι δυό κουκίδες που μικραίνουν

στο βάθος κάποιου δρόμου μακρινού.

Που ξέρετε, για τη Μαριγώ ,

ΓΡΑΦΕΙ:

Το βιβλίο έμεινε εκεί.

Είχε τελειώσει και κλείστηκε σε ένα συρτάρι μέχρι και σήμερα.

Σήμερα που έπειτα από τόσα πολλά χρόνια αποφάσισε κ ίδια να το εκδώσει και να γράψει στον επίλογο.

Μια μέρα ύστερα από έξη χρόνια.

Ήταν η μέρα της επιβεβαίωσης.

Ότι είναι αληθινό δεν πεθαίνει.

Ήταν  το νεκρωμένο φιδάκι που έλεγα και τότε.

Ξύπνησε.

Δεν χρειάστηκε και πολύ.

Όλα έγιναν όπως στην αρχή.

Μαγικά.

Η αγάπη αυτών των παιδιών έπρεπε να δοκιμαστεί, για να αποδείξουν στους εαυτούς ότι αυτό που ένιωθαν τότε ήταν αληθινό.

Ήταν ολόχρυσο.

Αν ήταν.

Και ήταν.

ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ ΚΑΡΑΒΙΑΣ

ΤΙΤΛΟΣ: «ΓΥΡΙΣΑ»

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Μαρία Καταπόδη-Μαρκάτου

ΕΙΔΟΣ: Μυθιστόρημα

ΕΚΔΟΤΗΣ: «ωκύαλος»

ISBN: 978-960-99568-0-2